Merkez Bankası raporunda, Türkiye ‘ye giren kısa vadeli yabancı sermaye , son bir yıl içinde, Dolar bazında yüzde 62.6 getiri sağlamış.. YTL mevduatı olarak yüzde 34 ve devlet iç borçlanma senetlerinde ise yüzde 34 ile yüzde 45 arasında gelir elde etmiş.
Bir yandan YTL faizlerinin yüksek olması , öte yandan döviz kurunun gerilemesi ,(dolar kuru Geçen yıl mayısta 1.492 ‘den bu yıl Mayısta 1.350’ye geriledi) sıcak paranın spekülatif nitelikte gelir elde etmesine neden oldu..
Dünyada bir yılda yüzde 62.6 gelirin , başka bir ülkede elde edilmesi herhalde mümkün olmayacaktır.. Bu nedenle kısa vadeli sermaye başka bir isimle sıcak para Türkiye ‘yi seviyor.
Anka ajansının hesabına göre Mayıs ayında sıcak para stoku 36 milyar dolar olmuş.. Aslında daha yüksekti ancak , mart ayında ABD’nin faizleri artırması ve artacağı yönünde sinyal vermesiyle 4.3 milyar dolar çıktı.
Bu örnekte gösteriyor ki sıcak para gelirlerde ve aynı şekilde risklerdeki değişmelere karşı çok hassastır.. Dünyanın neresinde yüksek gelir görürse oraya gider.. Girişi ve çıkışı çok hızlı olduğu içindir ki , sıcak para deniliyor.. Ekonominin de çok hızlı ısınmasına neden olur.
Elbetteki sıcak para riskleri de hesap eder.. Türkiye de de hesap ediyor .. Ne var ki , aynı sıcak para Türkiye ‘nin sıcak paradan vazgeçemeyeceğini de hesap ediyor..
1) Herşeyden önce Türkiye ortaya çıkan cari dış açığını
sıcak para ile kapatıyor. Cari açık ta hızla artıyor.. Geçen yıl 15.6 milyar dolar olan cari açık , bu sene ilk 4 ayda 8.9 milyar dolara yükseldi.
Aslında , bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde uzun vadeli yabancı yatırım sermayesi ile kapatılması halinde , cari açığın getireceği sorunlar azalacaktır..Zira uzun vadeli yatırım sermayesi , teknoloji getirir, verimlilik artışı ve istihdam artışı yaratır.. Üretim artışı ve ihracat imkanları doğurur.. Oysa sıcak paranın kendisi cari açıktan da risklidir..
2)Merkez bankası döviz kurlarını enflasyon için çıpa olarak kullanıyor..Bu uygulamadan kolay kolay vazgeçmez.. Aksi halde kurların artması tüketim malı , aramalı ve hammadde ithalatı yoluyla fiyatlara yansır.
3) Hazine iç borçlarını , döviz cinsinden borçlarına ve dövize endeksli borçlarına eksi faiz vererek sürdürüyor.. Kurlar artarsa , iç borçları çevirmek zorlaşır.
Özetle , Türkiye sıcak para tuzağına düşürüldü.. Sıcak para rehavetine kapıldı.. Bu tuzaktan yara- bere almadan çıkamaz.