KURLAR DAHA DÜŞER Mİ?

28 Mart seçimlerinden sonra döviz kurlarının daha da düşeceği yönünde tahminler var.. Merkez Bankası müdahale düşebilir..

Terside olabilir.. 2004 yılında dış cari açığın 10 milyar doları geçeceği anlaşılırsa, kurlar artabilir.

Aslında hem IMF ve hem Merkez Bankası, dalgalı kur rejimini ve kur sorununu ağzına gözüne bulaştırdı. Kurlar, dalgalı kur rejimine rağmen, döviz kurları enflasyonu frenlemede “çıpa” olarak kullanıldı.

Döviz tevdiat hesaplarına verilen yüzde 2 nominal faize karşılık Türk Lirasına en az yüzde 15 reel faiz verirseniz, kurları çıpa olarak kullanmış olursunuz..

Hatta faizler arasında bu farkı yaratmak için Merkez Bankası kredi mektuplu döviz tevdiat hesaplarının faiz oranlarını düşürdü.

Sonuçta kurların düşmesiyle Türkiye 2003 yılında 6.8 milyar dolar cari açık verdi.. Aynı yıl ihracat yüzde 30 artarken ithalat yüzde 33 arttı.. Dalgalı kur rejiminde, ithalat artınca, cari açık ortaya çıkınca dövize ihtiyaç ve talep artar.. Kurlar yükselir..

Ayrıca cari açık veren ülkelerde bu açık uzun vadeli yabancı sermaye girişi ile kapanır.. Bizde 2003 yılında net yabancı sermaye girişi olmadı.. (Yalnızca 79 milyon dolar) Bu açık faiz-kur makasından gelen sıcak para özelliği gösteren kısa vadeli sermaye ve kaynağı belirsiz döviz girişi ile kapatıldı. Zaten ekonomide kayıt dışılığın yüksek olduğu bizim gibi bir ekonomide dalgalı kur sisteminin çalışması mümkün değildir.

Cari açığın önemli bir kısmı Irak’tan gelen kayıt dışı dövizler ve yastık altından çıkan dövizlerle kapatıldı.. Ödemeler bilançosunda bu rakam 5.2 milyar dolar olarak ve “net hata ve noksan” şeklinde gösterildi.

Hazinenin ihraç ettiği tahvillerin bir kısmını da yerleşikler aldı.

Kaynağı belirsiz dövizler ve kısa vadeli sermaye girişi her zaman ve her zeminde risk oluşturur. İç ve dış siyasi şoklar, bu riski artırır. Kaldı ki 2004’te de sıcak para ve kayıtdışı döviz girişleri devam edebilir. Ancak cari açığın 10 milyar doları geçmesi kurların artacağı şeklinde oluşan psikolojik beklentileri güçlendirir.