Ekonomide yatırımları artırmak ve ekonomiyi canlandırmak için, öngörülen iktisat politikaları yanında beklentileri iyi yönetmek, olumlu bir psikolojik hava yaratmak ta gerekir…
Ne var ki beklentileri iyi yöneterek, yanlış politikalarının bozduğu reel dengeleri düzeltemezsiniz. Örneğin beklentileri iyi yöneterek, cari açığı kapatamazsınız… Olsa, olsa cari açığın getireceği sorunları bir süre ertelersiniz.
Ekonomi yönetimi, IMF Nedeniyle mevcut kısa vadeli politikaları değiştirmez… O zaman elinde tek koz kalıyor… Beklentileri iyi yönetmek…
Beklentileri yöneteceğim diye, AB konusunda ve IMF konusunda yanlışlar yapıyor…
Siyasi iktidar, geçen sene IMF‘le yeni stand-by mutabakatını da ve AB müzakere tarihini de bu beklentileri yönetmek için, her ne pahasına olursa olsun aldı.
Öte yandan beklentileri yönetmek, kur-faiz dengesi, tasarruf-yatırım dengesi ve arz- talep dengesi gibi makro dengelerin oluşmuş olduğu şeffaf ekonomilerde etkili olabilir…
Bize gelince… Örneğin, TL faizi yüzde yüzde 14-15 ve döviz faizi de yüzde 3 olduğu sürece, beklentiler yoluyla tasarrufları yatırımlara dönüştürmek imkansızdır…
Ekonomik altyapı uygun olmadığı sürece, beklentileri pompalamak ve şişirmek, gerçek dengelerin oluşmasını engeller.. Örneğin ekimde yaşadığımız gibi borsanın 3 saatte yüzde 6 artması, kırılganlığın ötesinde balondan başka bir şey değildir. Ve ister istemez, yarın AB ile ilgili gerçekler ortaya çıkmaya ve kamu oyunda tartışılmaya başladıkça, İMKB şiştiği gibi, boşalacaktır.
Ekonomi yönetimi beklentileri yöneterek, Türkiye’de yapısal sorunları çözemez… Müzakere çerçeve yasasında yer alan tuzakları kıramaz… Bu sene ortaya çıkan 20 milyar dolar üstündeki cari açığı önleyemez… Belki faizleri birkaç puan düşürürsünüz… Ancak bütçe açığını yenemezsiniz.
Üç yıl sonra 180 milyar dolara çıkacak olan dış borç sorununu çözemez… Yine iç borç stoğunun azalmasını sağlayamaz… Hatta beklentileri yönetmek ters teper… Örneğin arz-talep şartları sağlıklı oluşmaz…
Özetle balona hava basarak ekonomiyi uzun süre uçuramazsınız. Beklentileri umut tacirliğine çevirirseniz, toplumu istismar etmiş olursunuz… Uzun süre kandıramazsınız… Ters teper.