Özelleştirme konusunda bu kadar gürültü koparılmasına rağmen ortaya çıkan sonuç, bu sene özleştirme nedeniyle Türkiye‘ye girecek döviz toplamının 1.5 milyar dolar olacağı şeklindedir…
Bu 1.5 milyar döviz girişini eğer başarı olarak sayarsak, bu sene ortaya çıkan 21-22 milyar dolar cari işlemler açığını yani döviz kaybımızı veya döviz çıkışını nasıl tarif etmemiz gerekir: Elbette ki özleştirmenin on katı başarısızlık olarak..
Başbakan Mevlana gibi, “Hangi yabancı sermaye olursan ol gel… Sıcak para olursan… Fırsatçı sermaye olursan… Ne olursan ol… Yine gel…’’ diyor.
Türkiye‘de kimse yabancı sermaye düşmanlığı yapmıyor… Bilgi çağında böyle bir yaklaşım da zaten mantık dışı olur… Ancak yabancı sermayeye gel derken,
1-
Türkiye’ye ne getiriyor? Döviz, teknoloji, pazar, vergi kazancı vb…
2- Türkiye’den ne götürecek? Kar transferi yoluyla getirdiğini kaç yılda geri götürecek? Vergi kaybımız ne kadar olacak? Zira hazır ve karlı yatırımları satın alan yabancı sermaye gelirinin bir kısmını, now-hov ve yüksek danışmanlık ücreti göstererek dışarıya transfer ediyor.
İstihdam yaratmayan, getirdiğinden fazla götüren bir yabancı sermayeye gel diyenler, yasalarda sık sık kullanılan basiretli bir tüccar gibi davranmış olmuyorlar… Özellikle siyasiler, aslı görevleri olan toplumsal çıkarları göz ardı ediyorlar demektir.
Eğer bu karşılaştırmayı yapamıyorsak, o zaman biraz sanayileşmiş zengin ülkelerin ne yaptığına bakalım… Bu ülke Başbakanları, kendi sermayeleri söz konusu olunca bizimle pazarlığa Başbakanları geliyor.. Kendi sermayelerini koruyorlar… Bizde de Özal Türk işadamlarına dünya‘ya bu nedenle açmak istedi… Süleyman Demirel‘de aynı şekilde Türk sermayesinin açılmasına çalıştı… Şimdi işler terse döndü… Fırsatçı yabancı sermaye korunuyor…
Yinelemek gerekirse bizde iç tasarruf açığı var… Bu nedenle yabancı sermaye gelmesin demiyoruz… Ancak önemli olan gerçek anlamda uzun vadeli, sıfırdan yatırım yapan, teknoloji getiren, istihdam yaratan doğrudan yabancı yatırım sermayenin gelmesidir… O da gelmiyor…
Doğrudan yabancı yatırımlar
(Milyon dolar )
Net Doğrudan Gayrimenkul
Yıllar Yatırım sermayesi alımı _____ ______________ ____________
1998 940 ——
1999 783 ——
2000 982 ——
2003 983 987
2004 1.506 1.343
Son yıllarda uluslar arası sermaye hızlandığı halde, Türkiye’ye gelen doğrudan yatırım sermayesi çok sınırlı kaldı… Doğu Avrupa ülkelerine bizim 5-10 katımız doğrudan yatırım sermayesi gidiyor…
İki nedeni var… Bir… IMF istikrar sorunu olan ülkelere gider… Bizde de devam ettiğine göre doğrudan yabancı sermayesi, bizde de istikrar sorunu olduğunu düşünüyor… Aksi halde IMF neden devam etsin? şeklinde yorumluyor… İki… Sıcak paranın olduğu yere ciddi yatırım sermayesi gitmez.