Uzay Çağında Hala Kadın Haklarını Konuşuyorsak !

8 Mart 2019 Kadınlar Günü vesilesi ile Dünya Bankası  ‘’ Kadınlar İş Dünyası ve Hukuk – Women, Busıness and The Law 2019 ‘’ isimli bir araştırma yayınladı.

Bu araştırmada kadın haklarında durum analizi yapılıyor. Sonuçlar bir kadının çalışma hayatının farklı aşamalarını kapsayan sekiz kritere göre yapılandırılmış endeks değerleri ile veriliyor. Bu kriterler Seyahat Özgürlüğü, Bir İşe Başlamak, Para Kazanmak, Evlenmek, Bir İş Sahibi Olmak , Varlıkları Yönetmek ve Emeklilik kazanmak haklarıdır Bu kriterlerin kadınların ekonomik duruşu için önemli etkileri olduğu açıktır.

Endekslerde Dünyanın tüm bölgelerinde  2009 ile 2019 arasındaki on yılda cinsiyet eşitliği konusunda ortalama olarak iyileşme olduğu görülüyor.

2009 ile 2019 arasında , Dünya ortalama endeks değeri 70.1’den 74.7’ye yükselmiştir. Bu on yılda , 131 ülke 274 yasal değişiklik yapmıştır.  Ne var ki ortalama 74.7 endeks değeri kadınların halen erkeklerin sahip oldukları hakların  dörtte birinden mahrum olduklarını gösteriyor.

SON ON YILDA DÜNYADA KADINLARIN YASAL HAKLARINDA GELİŞME (  KADINLAR İŞ DÜNYASI VE HUKUK ENDEKSİ)

BÖLGELER 2009 ENDEKS 2019 ENDEKS FARK PUAN
OECDE YÜKSEK GELİRLİ  ÜLKELERİ 90.0 93.5 3.5
AVRUPA VE ORTA ASYA 80.1 84.7 4.6
LATİN AMERİKA VE KARAYİPLER 75.4 79.1 3.7
DÜNYA ORTALAMASI 70.1 74.7 4.6
DOĞU ASYA VE PASİFİK 64.8 70.7 5.9
SAHRA ALTI AFRİKA 64.0 69.6 5.6
GÜNEY  ASYA 50.0 58.4 8.4
ORTA DOĞU VE KUZEY AFRİKA 44.5 47.4 2.9

Kaynak: © 2019 International Bank For Reconstruction and Development / The World Bank  – Women, Busıness and The Law 2019

2019 yılında Dünyada altı ülke (Belçika, Danimarka, Fransa, Letonya, Lüksemburg ve İsveç, bu alanda kadınlara yüzde 100 eşit haklar veren ülkelerdir.

Dünyada 2019 yılında , on yıl öncesine göre kadın hakları endeksinde en fazla ilerleme  8.4 puan artışla güney Asya’da oldu.

En düşük gelişme ise 2.9 puanla Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da oldu. Bu ülkeler islam ülkeleridir. Gelişmenin yavaş olmasının nedeni islam ülkelerinde laik anlayışta olan ülke sayısının az olmasıdır.

Avrupa ve Orta Asya’da ortalama yüzde 84.7 olan eşitlik yüzdesi, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yüzde 47.3’e düşüyor. ABD yüzde 83.75’lik oranıyla ilk 50 ülke arasına yer almıyor. Şeriatla yönetilen Suudi Arabistan ise yüzde 25.6 endeks değeri ile en son sıradadır. Sondan ikinci de  31.2 endeks değeri ile İran’dır

Dünya Bankası’nın kadınlara fırsat eşitliğini sağlama kıstasına göre yaptığı ülkeler sıralamasında Türkiye 187 ülke içinde 85’inci sırada yer alıyor.  Türkiye ‘nin endeks değeri 79.38’dir.Dünya ortalamasının üstündedir … Latin Amerika ve Karayipler’ in altındadır. Rusya ve Çin ise Türkiye’nin gerisinde kalıyor.

Atatürk kadın haklarını ; kalkınmanın ve medenileşmenin olmazsa olmazı olarak görmüş ve  zamanında   kadın haklarında en erken ve en geniş düzenleme yapılmıştır. Türkiye de kadınlara birçok Avrupa ülkesinden önce , 20 Mart 1930’da belediye seçimlerinde, 1933 yılında muhtar seçme ve köy heyetine seçilme hakkı, 1934’te ise milletvekili seçme ve seçilebilme hakkı verilmiştir.

Eğer 1930 başlayan süreci doğru değerlendirebilseydik , Türkiye de kadın haklarında şimdi en ön sıralarda olurdu.

İslam ülkelerinde kadınlara seçme ve seçilme  hakkı çok daha sonra , İranda 1963, Libya’da 1964, Ürdün’de  1974, Kuveyt’te  ise 2005’te verildi. Suudi Arabistan’da kadınların seçme ve seçilme hakkı yoktur. Suudilerde İş hayatında kadın ve erkek ayrı mekânlarda çalışmak zorundadırlar.

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir