Türkiye ‘de yarın seçim olsa şeklinde çok sayıda anket yapılıyor. Bunların tamamı Vikipedi ‘de var.
Siyasi partilerin TBMM seçim oyları , 2019 dan , 2020 yılına nasıl değişti ? Bu soruya cevap verebilmek için , 2019 yılı Eylül ayından yıl sonuna kadar yapılmış olan 19 anket ortalamasını aldım. Eylül ayından öncesi yapılmış anketlerde vardı.. Ancak Haziran İBB seçimlerinden sonra , son siyasi tercihlerin ancak Eylül ayı ve sonrasında yerli yerine oturacağını düşündüm. 2020 ilk iki ayında ise 7 anket yapılmış. Bunların ortalamasını alarak karşılaştırma yaptım.
- 2019 dan 2020 ye Siyasi partilerin ve oylarında fazla bir değişme olmamış ;
- İktidar Partisi Adalet ve Kalkınma Partisinin oylarında oranında önemli olmayan 0.49 ‘ luk bir düşüş var. Oy oranı yüzde 37.67 olmuş.
- CHP’ nin oy oranı biraz daha fazla yüzde 0,73 oranında gerilemiş ve yüzde 26.26 olmuş.
- HDP’nin oylarında da marjinal seviyede , yüzde 0.16 oranında bir artış var. 2020 oy oranı yüzde 10.63 olmuş.
- İyi Partinin oy oranında anlamlı bir artış var. Yüzde 1.16 artışla oy oranı 9,84 olmuş.
- En yüksek düşüş MHP oylarında olmuş. 2019 yılına göre 220 oyları yüzde 36 gerileyerek , yüzde 10.28 e düşmüş.
- Saadet Partisinin oyları yüzde 0,30 artmış ve yüzde 1.28’e yükselmiş.
- Gelecek Partisi de oyları yüzde 0,58 oranında artırmış ve yüzde 1, 10’ a çıkmış .
- Diğer partilerin oylarında da yüzde 0.13 artış var ve bunların ortalama oy oranları yüzde 2.91 olmuş.
| YARIN SEÇİM OLSA | |||
| EYLÜL-ARALIK 2019 |
OCAK -ŞUBAT 2020 |
DEĞİŞME | |
| AKP | 38,16 | 37,67 | -0,49 |
| CHP | 26,99 | 26,26 | -0,73 |
| HDP | 10,47 | 10,63 | 0,16 |
| İYİ PARTİ | 8,68 | 9,84 | 1,16 |
| MHP | 11,64 | 10,28 | -1,36 |
| SP | 0,96 | 1,28 | 0,30 |
| GP | 0,52 | 1,10 | 0,58 |
| DİĞER | 2,78 | 2,91 | 0,13 |
| Kaynak :Vikipedi TBMM Seçim Anketleri, 2019 Eylül – Aralık 19 Anket Ortalaması, | |||
| 2020 Ocak – Şubat 7 Anket Ortalaması | |||
Sonuçlar için şu tespitleri yapılabiliriz ;
Suriye ;İblid bu anketlerde yer almıyor. Bundan sonraki anketlerde oyları değiştirebilir. Ne yönde olacağını yeni anketler gösterecektir.
İktidar partisinin oy oranında az da olsa bir düşme var. Bu düşmede son yıllarda işsizliğin artması , makro dengelerin bozulması , dış politika , yargıya olan güven kaybı etkili olmuştur.
Bu şartlarda Ana Muhalefetin oylarının artması gerekir ? Neden artmıyor ? araştırmak gerekir. Muhalefet sürekli ağız dalaşı içinde olmayı bırakarak , umut olacak gerçekçi projeler üretmelidir. İyi konuşmak anında etkili olabilir. Ancak insanlar düşününce ve içinde kendi geleceklerini görmezlerse , bu etki çabuk kaybolur.
İyi partinin oylarının artması ve aynı oranda MHP’nin oylarının düşmesi , MHP’ den İyi Partiye oy kayması olarak yorumlanabilir. Kamu oyunda en fazla tartışılan ‘’AKP’ den mi MHP’ye oy geçişi olacak , yoksa tersi mi olacak ‘’ şeklideydi . Anlaşılan odur ki , iki parti arasında tabanda fazla bir geçiş olmuyor.
Geleceğin partisinde oy artışı çok yavaş ilerliyor. Yine de saadet partisinden daha fazla oy alıyor. Yüzde payları küçükte olsa bu oylar başkanlık seçiminde belirleyici olacaktır.
Asıl merak edilen Babacanın partisinin bu oyları nasıl değiştireceğidir. Ne var ki Babacan prensipleri açıklıyor ve fakat kuruluşu geciktiriyor. Bu gecikme de kamu oyunda olumsuz algı yaratıyor.
Cumhur ittifakının oy oranı yüzde 47.95’tir. Vatan partisinin geçmiş seçimlerde oy oranı yüzde 0.2 ( binde iki ) dir. Cumhur ittifakını desteklemesinden beri , oylarının binde bire düştüğünü tahmin ediyorum. Dolayısıyla bir etkisi olmaz. Millet ittifakının oy potansiyeli CHP ve İyi parti dışındaki partilerin kararına bağlı olarak değişir.