DIŞ TİCARETİMİZ DE BAŞIBOZUK

Açıklanan dış ticaret verilerine göre , 2017 yılında Türkiye’nin dış ticaret açığı , 2016 yılına göre yüzde 36.8 artarak , 76.7 milyar dolara yükseldi. Bu dış ticaret açığından net Turizm ve diğer döviz gelirleri düşüldükten sonra , geriye cari açık kalıyor.

 

Merkez Bankası  2017 ödemeler bilançosunu  2017 Kasım ayına kadar açıkladı. 2017 yılının tamamında tahminen bu cari açıkta 44 milyar dolar olacaktır. Yani  bir önceki yıla göre  cari açık yüzde 31.8 oranında artmış olacaktır.

 

Dış ticaret verileri , Türkiye’nin bir dış ticaret politikasının olmadığını , dış ticaretin başıbozuk bir çıkmaz bir zemine oturduğunu gösteriyor.

 

 

 

1.Türkiye yatırım yapmak dış açık vermiyor. Eğer yatırım yapmak için dış açık vermiş olsaydı , bu yatırımlar zaman içinde ihracatın artmasını ve açıkların kapanmasını sağlardı. 2017 yılında yatırım malının toplam ithalat içindeki payı yüzde 14.2  dir. Bu oranın bir kısmı , tahminen yüzde 10’u ,  mevcut  yatırımların ortalama yıllık eskime ve aşınması için ithal edilen makine ve teçhizattır. Geriye yüzde 4 gibi bir oran kalıyor ki , bu oran yeni yatırım yapmak için ithalat yapılmıyor demektir.

 

Aslında Türkiye uzun zamandır  yatırım malı ithal etmiyor. Çünkü yatırım oranı düşüktür. Buna karşılık üretimde girdi olarak aramalı ve hammadde ithal ediyor. Aramalı ve hammadde ithalatının toplam ithalat içindeki payı yüzde 73.3’tür.

 

Çözüm sanayide  girdi olan aramalı ve hammaddeyi içerde üreterek , ithal girdi oranını düşürmektir. Bu gün döviz kurunun daha değerli olması , ithalat  fiyatlarının  yüksek olmasına yol açmıştır. Yani iktisadi konjonktür içerde aramalı ve hammadde yatırımları yapmak  için çok uygundur.

 

Maalesef yatırımları siyasi riskler , hukuk , demokrasi sorunları engelliyor. Çözümde bu alandadır.

       2017 YILI İTHALATIN YAPISI

 

SERMAYE MALLARI (YATIRIM)

14,2

ARA-HAMMADDE

73,3

TÜKETİM

12,2

DİĞER

0,3

 

2. Dış ticarette en önemli partnerimiz , Avrupa Birliğidir. İhracatta ve ithalatta birinci sırada Almanya var. Almanya ve Avrupa birliği ile dış ticarette şartlarımız diğer ülkelere göre çok daha uygundur.

Avrupa Birliği’ne yaptığımız ihracatın toplam ihracatımız içindeki  payı yüzde 47’dir. Buna karşılık Avrupa Birliğinden yaptığımız ithalatın toplam ithalat içindeki payı daha düşük düşük36.4’tür.Üstelik AB’den teknoloji ithal ediyoruz.

 

Avrupa Birliği ile ilişkilerin bozulması ekonomik ilişkileri de olumsuz etkiler. Kaldı ki  Dünya AB’ yi Türkiye ekonomisi açısından çıpa olarak görüyor. Bunu bizzat Başbakan yardımcısı da açıklamıştı. Avrupa’daki liderlerin ve bizdeki yöneticilerin  ekonomik  avantajları  iç siyasi hesaplara alet etmekten vazgeçmeleri gerekir.

 

 

 

                                 2017 DIŞ TİCARET

 

 

MİLYAR DOLAR

 2016’YE GÖRE

DEĞİŞME YÜZDE

İHRACAT

157,1

10,2

İTHALAT 

233,8

17,7

DIŞ TİCARET AÇIĞI

36,8

36,8

AVRUPA BİRLİĞİNE İHRACAT

73,9

8,2

AVRUPA BİRLİĞİNDEN İTHALAT

85,2

9,9

AVRUPA BİRLİĞİ DIŞ TİCARET AÇIĞI

11,3

22,8

ÇİNE İHRACAT

2,9

26,1

ÇİNDEN İTHALAT

23,4

-8,1

ÇİN DIŞ TİCARET AÇIĞI

-20,5

-12,6

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.  2017 yılında Çin’ e 2.9 milyar dolarlık ihracat , Buna karşılık 23.4 milyar dolarlık ithalat yaptık. Dış ticaret açığımız , Avrupa Birliğinin  iki katına yakındır. Kaldı ki Çin’den teknoloji ithal etmiyoruz. İthal ettiğimiz bazı ürünler , Evrak çantası , plastik eşya , telefon , kağıt , cıvata , boru ,  elektrik  malzemesi , mobilya , gibi ürünlerdir.

 

Çinden Enerji ithal etsek , fazla lafa gerek kalmaz. Ama incik-boncuk için , kalitesiz Çin malları için ,20.4 milyar dolar Dış ticaret açığı vermemiz , akla ziyan iştir.

 

4. 2017 yılında , 2016 yılına göre ihracat artışı yüzde 10.2 , ithalat artışı yüzde 17.7 oldu.  İhracat artışı büyüme oranını artı , ithalat artışı ise eksi etkiliyor.

 

Özet olarak , Türkiye bir dış açık girdabı içindedir. Büyüme ithalatı artırıyor. İthalat cari açığı artırıyor. Cari açık dış borç stokunu artırıyor. Cari açık Türkiye’nin gelecekteki potansiyel büyüme imkanlarını bu günden   harcamak demektir. Ayrıca Dış borç stokunun artması , dış kaynak maliyetini ve yatırım maliyetini artırıyor.  

 

 

 

Çözüm çok basittir. Kur politikasını değiştirmek , Hukukun üstünlüğü, insan hakları ve demokratik özgürlüklerin yeniden tesisi ve  dış politikaya istikrar getirmektir. Bu yolla yatırım ortamı da geri gelecektir. Bunları kim nasıl yapar ,onu da  halkın düşünmesi ve siyasi tercihlere yansıtması gerekir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir