Merkez Bankası’nda iki başkan yardımcısı ve bir PPK üyesi görevden alındı. Muhtemelen görevden alınanlar faiz gerçeğini daha iyi biliyorlardı ve eksi reel faiz hedefinin , kur artışları yaratacağını ve kur artışlarının da tüm makro dengeleri bozacağını savunuyorlardı.
Türkiye faiz takıntısı nedeni ile bu günkü , enflasyon , döviz sorunu ve dış borçlarda temerrüt riskini yaşıyoruz. Bundan sonra da devam edeceği anlaşılıyor. Öte yandan rekabetçi kuru da sağlayamadık. Çünkü temel sorun üretimde ithal girdi oranının yüksek olmasıdır.
O zaman bu kadar yüksek maliyetine rağmen kur artışının yolunu açmanın altında başka nedenler varmış gibi bir algı ortaya çıkıyor. Kırılganlık ve güven sorunu artıyor.
Netice olarak bu gün ekonomik istikrar sorunu için en büyük tehdit faiz takıntısıdır. Faiz sorunu devam edeceğe benziyor ve Türkiye yi derin bir kriz bekliyor.
Son beş yıldan öncesinde Türkiye de ekonomik krizler oldu, siyasi krizler oldu ancak bu gün hayatın her alanında, çoklu kriz yaşıyoruz. Demokrasi , hukuk , dış politika , siyaset alanlarındaki krizler de ekonomik istikrarı bozuyor.
Her alanda sorun olduğunu, ulusular arası sivil toplum kuruluşları, Avrupa Birliği , OECD , İMF ‘ de yıllık raporlarında açıklıyor. Ama aynı zamanda toplumda gidişattan memnun değil.
1) Halk geçim derdi çekiyor.
Kadir Has Üniversitesi ; Türkiye Eğilimleri – 2020 Kantitatif Araştırma Raporu anketinde halkın ekonomik durumunu sormuş ve katılanların ;
- Yüzde 51,1’i kendimi ve ailemi geçindiremiyorum ,
- Yüzde 29 ‘u ortada,
- Yüzde 19,9’u geçiniyorum ; diye cevap vermiş.
2) Hukukun üstünlüğünde geri düştük ve halk yargıya güvenmiyor.
Kamuoyu araştırma şirketi ORC, 9-12 Kasım 2019 tarihleri arasında 42 ilde, toplamda 4 bin 156 kişi ile yüz yüze görüşme yöntemiyle yaptığı anketin sonuçlarına göre Halk yargıya güvenmiyor. Yargıya Güveniyor musunuz ? sorusuna verilen cevaplar ;
- Güveniyorum : yüzde 11,7
- Kısmen Güveniyorum : yüzde 20,3
- Güvenmiyorum : yüzde 68
3) Demokrasi çalışmıyor.
İstanbul Ekonomi Araştırma tarafından, 5–7 Nisan 2021 tarihlerinde Türkiye çapında 12 ilde 1515 kişi ile yapılan ankette ‘’ Genel olarak düşündüğünüzde Türkiye’de demokrasinin işleyişinden ne kadar memnunsunuz? ‘’ sorusuna katılanların;
- Yüzde 55,5’i memnun değilim ,
- Yüzde 32,7’si memnunum,
- Yüzde 11,8 bilmiyorum. Demiş.
4) En büyük kriz göçmen krizidir. Türkiye de halkın yüzde 59’u sınırların kapatılmasını istiyor.
Uluslararası danışmanlık şirketi Ipsos’un 26 ülkeden 18 bin 27 kişinin katıldığı kamuoyu araştırmasına göre sınırları en çok kapatmak isteyen ülkelerin başında Hindistan, Türkiye ve İsveç geliyor.
5) Halk kutuplaşma var diyor.
GMF ve Kadir Hasa Üniversitesi tarafından yapılan ‘’Türkiye’de kutuplaşmanın boyutları 2020 araştırması’’na ‘’ göre ankete katılanların ;
- Yüzde 51,9’u görüş ayrılığı arttı ;
- Yüzde 43,8’ i geçmişte de zaten görüş ayrılığı vardı ;
- Yüzde 4,3’Ü cevap yok ; demiş.
Bu Tabloyu siyasi iktidar yarattı. Geldiğimiz noktada , yerli ve yabancı sermaye güven duymuyor ve yatırım yapmıyor. Üstelikte yerli sermaye ve yetişmiş beyinler dışarıya gidiyor. Bu işe dur demezsek , gerçekten gidişat kötü ve hepimiz sıkıntı yaşayacağız. Krizlerde devlet iflas etmez ve fakat halk sürünür.