Ukrayna’ya yatırımları biz yaptık derken ve bazı tarihi olayları açıklayan Putin’in atladığı veya görmek istemediği iki husus var. Ukrayna da 25 Sovyet’ten birisi idi . Putin Rusya’yı Sovyetlerde ortak olarak değil, patron olarak görüyor. Ayrıca 6 milyon Ukrayna’lının başka ülkelerde çalışmasını kınarken , aynı şekilde daha fazla Rus’un çalıştığını göremiyor.
Aslında Ukrayna Sovyet ülkesi olduğunda , bu birlikten en fazla zarar gören ülkeler arasındadır. 1932-1933 yıllarında Stalin döneminde Ukrayna kırımı ( Holodomor ) yaşanmıştır.
Stalin’in tarımda kooperatif uygulaması istemeyen Ukrayna köylüsünü , tarlasına el koyarak , polisle zorlayarak , ikna etmek istemiştir. Köylü tarım üretimini durdurmuş açlık çekmiştir. Sovyetler köylüye tahil yardımı da yapmayarak halkı hizaya getirmek istemiş ve bu nedenle 8 milyon halkın açlıktan ölmesine neden olmuştur. Oysaki Ukrayna halkı açlıktan ölürken , Sovyetler Birliği 1932 yılında 1,7 milyon ton , 1933 yılında ise 1,84 milyon ton tahil ihraç etmiştir.
Rusya işbirliği içinde olduğu ülkeleri hiçbir dönemde ortak görmemiş, kendisine bağımlı görmüştür. Aliyev’i Ukrayna krizinde davet etmesi ve toplantıdan sonra , çıkış kapısında beklemeden çıkması da , Putin’in ve Rusya’nın nasıl bir ruh hali içinde olduğunu gösteriyor.
Putin ,in Ukrayna’dan toprak talebi ikinci Dünya harbi öncesindeki Hitler tavrına tıpatıp uyuyor. Batı ve Dünya hitleri önleyemedi. Ruslar ise tersine Hitler’le önceleri saldırmazlık paktı ile işbirliği yaptı. Polonya’yı bölüştü.
Putin diktatörlüğünü sürdürebilmek için , önce Rusya’yı sonra Dünyayı’ ya yüksek bedel ödetecektir.
Putin,in Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçı bölgeler Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlığını tanıması ve bu bölgeye girmesinden sonra ; önceki gün Biden yaptırım kararı açıkladı.
- Rus bankaları ve finans kuruluşları , batıda işlem yapamayacak.
- Rus devleti batıdan borçlanamayacak .
- Avrupaya gaz hattı projesi dururuldu.
- Putin ve yakınlarına yaptırım uygulanacak .
Rusya orta gelir tuzağında olan bir ülkedir. Petrol ve doğalgaz gelirine rağmen , son on yıldır düşük büyüme yaşıyor ve fert başına GSYH artmıyor.
| RUSYA ORTA GELİR TUZAĞINDA | ||
| YILLAR | BÜYÜME
ORANI |
FERT BAŞINA
GSYH (DOLAR) |
| 2012 | 4,0 | 11,554 |
| 2013 | 1,8 | 11,734 |
| 2014 | 0,7 | 11,609 |
| 2015 | -2,0 | 11,355 |
| 2016 | 0,2 | 11,356 |
| 2017 | 1,8 | 11,550 |
| 2018 | 2,8 | 11,876 |
| 2019 | 2,2 | 12,123 |
| 2020 | -2,7 | 11,787 |
| 2021 | 4,7 | 11,273 |
Rusya’da , 2021 makro göstergeler ;
- işsizlik oranı düşük ; yüzde 4,3 ;
- Enfasyon yüzde 8,73 ;
- Cari açık GSYH’ nın yüzde 2,4’ü oranında 41,8 milyar dolar oldu.
Rus tahvillerinin uluslar arası piyasalarda iflas risk primini gösteren CDS oranı , 2021 sonunda 82,7 baz puan idi. Ukrayna meselesi ile 119,7 baz puana yükseldi. ABD yaptırım kararından sonra 268,5 baz puan oldu.
İMF’ önümüzdeki beş yıl itibariyle Rusya’da ekonominin daha da kötüye gideceğini tahmin ediyor. Rus ekonomisinin diğer birçok ülkeden daha yavaş büyüyeceğini ve Rusya da 2025 te fert başına GSYH sıralamasında Dünya da 69 sıraya gerileyeceğini ifade ediyor.
Muhakkak olan batı yaptırımlarından önce Rus halkı zarar görecektir. Rus ekonomisi daralacak , fert başına gelir düşecek ve Rus halkı mutlak yoksulluk yaşayacaktır.
Bu güne kadar gördük ve yaşadık ki ; Global ekonomide iş gören ve serbest piyasa düzeninde yer alan ülkeler de demokrasi , hukukun üstünlüğü kalkarsa , kararnameler tek kişinin imzası ile olursa , ülke kalkınması mümkün olmaz. Rusya buna bir örnektir. Çin’de de tek parti var ve fakat tek adam diktası yoktur. Dahası Çin , kendi düzeninin global ekonomiye uydurmuş ve sermaye için sınırlı da olsa mülkiyet ve demokrasi kurallarına harfiyen uymaktadır.
Özet olarak; her diktatörde olduğu gibi Putin’de diktatörlüğünü sürdürebilmek için Dünyayı ve Rus halkını yüksek bedel ödetiyor.