İhtiyatlı Olmalıyız

Merkez Bankası 2003 temel yılı ve TÜFE bazlı Temmuz ayı reel kur endeksini 13 Ağustosa  yürütürsek ,  dün TL ,  dolara karşı yüzde 45.56 oranında daha düşük değerde idi. TL ‘nin bu oranda değer kaybetmesi tüm ekonomiyi hepimizi etkiledi . Bunun için, hükümet olarak , muhalefet  olarak ve halk olarak , kurlarda oluşan panik havasını dağıtmak için  daha gerçekçi olmalıyız.

Dün saat öğlen saatlerinde dolar TL  kuru 6.8911 idi. TL dolar karşısında yüzde 47.39 oranında daha düşük değerde idi.  Aslında reel kur endeksine göre TL / dolar olarak denge kurunun 3.70 dolayında olması gerekirdi.  Bu gerçeği farklı algılar yaratarak geçiştirmek ve etkilerini ortadan kaldırmak imkanı yoktur. Çünkü kur artışı herkesin cebini ve yaşamını negatif etkiliyor

O kadar ki , Dolar / TL kurunun dengeye gelmesi için ;  dolardaki yıllık enflasyonu yüzde 2 olarak alırsak , kurun da  sabit kalması  halinde TL enflasyonunun yüzde 44 artması gerekir.

Merkez Bankası , zorunlu karşılık oranları ile ihracat ve döviz kazandırıcı işlemlerde yeni düzenleme yaptı . Yeterli değil ve fakat hiç olmazsa MB hareketsiz kalmadı.

Yaşamakta olduğumuz ekonomik sorunun nedeni ne olursa olsun, eğer ortada bir sorun varsa bunun çözümünden önce siyasi iktidar sorumludur. Üstelik atacağı her  adım piyasayı ve iktisadi ajanları tatmin etmelidir.  Söz gelimi bir istikrar programı yapması gerekirdi , geç kaldı. Yapmaya niyetinin olmadığı anlaşılıyor.

Eğer Hükümet  ‘’bir  istikrar programı yapmak  sorunu kabul etmek  olur ‘’ diye düşünüyorsa , o zaman dolarlarınızı bozdurun demek te aynı kapıya çıkacaktır.

CHP de söze ; geçmişe takılmayalım diye başlayarak  13 maddelik önlem paketi açıkladı. Bu 13 madde tartışılır ve fakat önce niyet önemlidir. Siyasi iktidarın da aynı  niyeti göstermesi gerekir. Adım atmazsa elbette bazı güçlerin  bir takım spekülatif senaryolar yazmasının  da önü de açılmış oluyor.

Öte yandan dünyanın gözü önünde oluşan ,  Türkiye dış borçlar kredi Risk Swapı da dün 539.63  seviyesinde idi. Bu oran dış borçlarda yüksek riskin uluslar arası piyasalarda  tescili demektir.  Dün aynı saatlerde  Riski yüksek olan ülkeler CDS’ i  , italya’nın  242, Brezilya’nın 237.37 , Rusya ‘nın 181.28’  idi.

Eğer acil bir istikrar programı açıklanırsa , bu riskler hızla düşer. Dolar 5 liranın çok  altına iner . Halk ta bu programa güvenerek dövizini bozdurur.

Özel kişilerin bankalarda 120 milyar dolar Döviz tevdiat hesabı var. TL bu kadar değer kaybettiği halde neden kimse dövizini bozdurmuyor ? Bunun nedeni’ni iyi hesap etmek gerekir. Bu iş hükümetin görevidir.

Öte yandan Trumph’ın  dünya gerçeklerine doğru bakamayacağı artık anlaşıldı. AB’ yi de  ve  Çin’i de tehdit ediyor. Biz Trump’tan çok  ABD halkının ne düşündüğüne önem vermeliyiz.

Kaldı ki , ekonomi bu kadar kırılgan olmasaydı , bünye sağlam olsaydı , bu kadar sorun yaşamazdık.

Hal böyle iken , iktidar çevrelerinden , yanlı basından bazı tehditler geliyor. Piyasa ekonomisinde yasaklar ve tehditler ters teper. Sermaye ürkektir. Kendi ayağımıza kurşun sıkmış oluruz.  Bu sorunu çözmekte hep birlikte ihtiyatlı olmalıyız.