Azerbaycan’ın Karabağ’ı kaybetmesinde Ruslar ve İran etkili oldu. Ruslar Ermenilere silah yardımı yaptılar ve eğitim verdiler. Şimdi İranlılar Ermenistan’da toprak alıyor ve tarım yapıyor.
İran Azerbaycan’ın güçlenmesini istemiyor , çünkü güney -kuzey Azerbaycan’ın birleşmesinden korkuyor.
Rusların Ermenileri desteklemesine rağmen , Azerbaycan Rusya ‘nın dibinden ayrılamıyor. Aliyev diktatördür ve batı diktatörleri korumaz. Putin ise kendi de diktatör olduğu için , tersine diktatörleri korur.
Trump’la Türkiye arasında sorun var… Ancak benzer sorunlar Trump’la Avrupa arasında da var. Avrupa Trumpa kızıp Şanghay ‘ topluluğuna mı gidiyor ? Bir yere gidecekse Trump gitsin .
Bütün ülkelerle siyasi ve ekonomik ilişkileri geliştirmeliyiz. Ancak batıdan kopup , Rusya ve Çine dönersek , bu dönüşün yönetim siteminde demokratik olmayan farklı bir beklentiden ileri geldiği anlaşılır.
Freedom House (Dünya Özgürlükler Evi ) 2017 anketinde , Şanghay ülkelerini İnsan hakları ve demokratik özgürlüklerin olmadığı ülkeler olarak sıralandı. Freedom House bu anketi ezbere yapmıyor. Tüm ülkelerde halk arasında anket yapıyor ve ayrıca ilgili ülkelerde barolarla konuşuyor.
FREEDOM HOUSE ŞANGHAY ÜLKELERİNDE İNSAN HAKLARI VEDEMOKRATİK ÖZGÜRLÜKLER DURUMU (100 PUAN ÜZERİNDEN )
TOPLAM ÜLKE PUAN
————– ————
RUSYA 22
ÇİN 16
KAZAKİSTAN 24
KIRGIZİSTAN 38
TACİKİSTAN 16
ÖZBEKİSTAN 3
Kaynak: Fredoom House 2017 Raporu
Şanghay ülkeleri içinde Kırgızistan yarı özgür , diğerleri özgür olmayan ülkelerdir.
Eğer Şanghay’a girerse Türkiye’nin Nato’dan çıkması gerekir. Zira Şanghay örgütünün hedefinde, ekonomik ve askeri işbirliği vardır. Savunması ve askeri teçhizatı Nato’ya göre oluşmuş bir Türkiye’nin çark etmesi, savunma zaafiyeti getirir.
Türkiye Şanghay gibi bir örgüt içinde kolayca dikta rejimlere kayabilecektir.
Rusya’da Vladimir Vladimiroviç Putin; 1999-2000 yılları arasında Başbakanlık, 2000-2008 yılları arasında Başkanlık, 2008-2012 yılları arasında tekrar Başbakanlık görevini üstlenmiştir. 7 Mayıs 2012 yılından bu yana tekrar başkandır. Putin 2008-2012 yılları arasında anayasa gereği üçüncü defa başkan olmadığı için, yerine gölgesi gibi Başbakan Medvedev’i seçtirmiş, sonra 2012 yılında yeniden başkan olmuştur. Yani 17 senedir kendisi ve Medvedev Rusya’yı yönetmektedir.
Putin’in anti demokratik uygulamaları içinde, Rus oligarkları çeşitli suçlamalarla mahkûm ettirmesi ve bir kısmını yurt dışına kaçmaya zorlaması dünya kamu oyunda çok tartışılmıştır.
Çin’de siyasi anlamda demokrasi yoktur. Tek parti olan Çin Komünist Partisi (ÇKP) hakimdir. Ulusal Halk Kongresi üyeleri ÇKP tarafından seçilen temsilcilerden oluşmaktadır. Genel seçim uygulaması yoktur. Devlet yönetiminin en yetkili organı ÇKP Merkez Komitesi’ne bağlı olan Politbüro Daimi Komitesi’dir.
Şanghay Ülkelerinden Kazakistanda Nazarbeyav , Özbekistan’da ise İslam Abduğanıyeviç Kerimov diktatör oldukları için Rusyanın dibinden ayrılmadılar.
Rusyada Komünist dönemde herkes eğitim gördü ve fakat tek bir ideolojik çizgide ve biat kültürüne dayanan bir eğitim sistemi vardı. Çinde ise halen aynı sitem var. Bunun içindir ki bu ülkeler bir türlü kişi veya parti diktasından kurtulamıyor.
Türkiye de Atatürk Kurtuluş savaşı ile birlikte demokrasinin alt yapısını oluşturacak devrimleri de halkın kucağına bıraktı. Demokrasi için bedel ödemedik. Biz de bu nedenle demokrasinin kıymetini bilmiyoruz.