Merkez Bankası bu sene enflasyon hedeflemesi uyguladığı için Temmuz ayında hedeflerin aşılmasını geçmiş yıllarda ve aylarda yaşanılan enflasyondan haraketlerinden farklı değerlendirmek gerekir.
Enflasyon hedeflemesinde , MB para politikası araçlarını , faiz ve diğer araçları, tek hedef olan enflasyon hedefine yönelik olarak kullanmaktadır.
Ayrıca enflasyon hedeflemesi MB’nın bir taahhüdüdür.. Bu nedenledir ki hedeflerin aşılması halinde MB hesap verme durumundadır.. Yok olmadı hedefi birkaç puan artıralım şeklinde olursa , MB’nın ve ekonomi yönetimine olan güven ortadan kalkar.
Kaldı ki , MB enflasyon hedeflemesinde aylara göre bir hedef bir belirsizlik aralığı alt sınırı ve birde belirsizlik aralığı üst sınırı ilan etti..
Bu hedefler şöyledir:
Haziran Eylül
Belirsizlik aralığı ( üst sınır ) 8.5 7.8
Hedefle uyumlu oran 6.5 5.8
Belirsizlik aralığı (alt sınır ) 4.5 3.8
Temmuz ayında yıllık TÜFE oranı 11.69 oldu.. Yani belirsizlik üst sınırı 2 puandan fazla aşıldı.
IMF ile yapılan stand-by düzenlemesine göre enflasyon hedeflemesinde belirsizlik üst sınırı iki puan aşılırsa bu programın ihlal edilmesi anlamına gelecektir. Bu durumda IMF alınacak önlemeleri tek taraflı olarak Türkiye’ye dikte ettirecektir.
IMF sağlık harcamalarının kısılmasını istiyor.. Asgari ücretin düşürülmesini istiyor.. Tarımda desteğin daha çok azaltılmasını istiyor.. Şimdi enflasyon hedeflemesinde üst sınır iki puandan fazla geçildiği için , IMF bu isteklerini istişare etmeden doğrudan dikte ettirecektir. Bunun için Türkiye’nin gık’ı bile çıkamıyacaktır.
Alınacak önlemleri IMF’ nin tek taraflı olarak dikte ettirmesienflasyondan ve istikrar sorunundan daha ağır bir sorundur.. Bu konunun tartışılmıyor olması , toplum olarak önemli bir eksiğimizdir.
Enflasyon hedeflemesinde temel kural , açıklıktır.. Hedef aşılınca MB nasıl bunun gerekçelerini kamu oyuna açıklamak zorundaysa , getireceği maliyetleri de açıklamak zorunda olmalıdır.. Aksi halde şeffaflıktan söz edemeyiz.
Enflasyonun çift rakamlara çıkması , istikrar açısından olumsuz bir gelişmedir.. Bunun nedenleri ve ne olacağı , diğer makro dengeleri nasıl etkileyeceği tartışılır.. Ancak daha önemli etki IMF’ nin ipleri tek taraflı olarak ele geçirmesiyle şimdiden sonra ortaya çıkabilecek sorunlardır.. Bu sorunların başında da IMF nin bşka ülkelerde ve bizde yatıklarının daha ağırı yani yoksulluğun daha çok tırmanması gelecektir…