Tarımda, 2002 yılı ile 2015 yılı( şubat) arasında,
· Mazot fiyatları yüzde 370 oranında,
· Gübre fiyatları yüzde 361 ile yüzde 496 arasında arttı.
Bir yandan girdi maliyetlerinin hızlı artması, diğer yandan tarımsal desteklerin düşük kalması nedeni ile çiftçi zarar etti. Çoğu çiftçi borcu harcını kurtarmadığı için ekip- biçmekten vazgeçti. Ayrıca aracılar çiftçiden ucuza kapattı, stok yaptı, tüketiciye pahalı sattı. Sonuçta çiftçi ya işsiz kaldı veya geçimi zorlaştı. İşsiz kalanlar şehirlere akın etti. Bu gün işsizliğin hızlı artmasının bir nedeni de budur.
TABLO: 2
Not: TÜİK tarım ürünleri üretici fiyat endeksinden hesaplandı.
Tarımda destekler düşük kaldı.
Tarım desteklerinin düşük kalması ve teknolojik imkanların nedeniyle, tarım ürünlerimizin dış rekabet imkanları da zayıflamıştır.
18 Nisan 2006 tarihinde Meclisten geçen, 5488 sayılı tarım kanununun 21 maddesinde ‘’tarımsal destekler Gayri Safi Milli Hasılanın yüzde birinden az olamaz ‘’ deniliyor.
AKP iktidarı 2007 yılından itibaren yürürlükte olan bu kanuna uymadı. Bu güne kadar tarımsal desteklerin GSYH ‘ya oranı yüzde 0.5 ile 0.6 arasında değişti.
Dahası, 2014 yılında Meclisin Bütçe de kabul edilen tarımsal destek ödeneğine de uymadı. Kısıntı yaptı.
2014 Bütçesinde tarımsal destekler için, Meclis 9.7 milyar lira ödenek ayırdı. Hükümet bunu 9.2 milyar lirasını verdi. 500 milyon lirasını vermedi.
Eğer Kanunu uygulasaydı, 2014 yılında 1.7 trilyon olan milli gelirin yüzde biri olan 17 milyar lira destek ödemesi gerekirdi. Oysaki 2014 yılı için çiftçiye 9.2 milyar lira ödedi ve çiftçinin yasal hakkı olan 7.8 milyar lirasını ödemedi.
TABLO: 3
Yarın devam edecek…