10 Ocak ile 19 şubat arasında , İMKB endeksi yüzde 20 oranında arttı.. Yani ABD’de tasarruf sahibinin 4 yılda kazanacağı parayı , Türkiye de 39 günde kazanmak mümkündür.. Bir fark var.. ABD’de bu geliri her zaman kazanırsın .. Türkiye de ise kumar oynaman lazım .. Bazen de aynı oranda kaybedersin.. Çünkü piyasada spekülatif çıkışlar , spekülatif düşüşlere neden olur.
Mamafih , önceki günde borsa , bir günde yüzde 2.6 oranında kaybetti.
Borsa yanında dolarda da spekülatif düşüşler yaşıyoruz.
Bu spekülatif hareketler elvetteki ekonomide dengelerin bozuk risklerin yüksek ve piyasanın spekülasyonlara açık olduğunu gösteriyor.
İktisat Politikaları , dinamik olmak zorundadır.. Özellikle bizim gibi gelişmekte olan dinamik toplumlarda, iç dinamiklerin çok çabuk tepki verdiği ekonomilerde, uzun süre aynı kısa vadeli politikalar , sonuçta ekonomik bünye ile uyumsuz bir nitelik kazanıyor.
2001 yılındaki ekonomik programı yapanların kendi deyimleri ile ekonomideki yangını söndürmek amacıyla hazırlanan kısa vadeli politikalar idi.. 6 yıldır bu program değişmedi.. Ayrıca orta ve uzun vadeli yapısal programlarla desteklenmedi..Hükümet Özellikle düşük kur’un getirdiği suni iyileşme üstüne yattı. Ne var ki , bu politikaların kötü meyveleri alınmaya başlandı.
İhracat yapan firmalar , örneğin tekstil sektöründe iflaslar yaşandı.
Hükümet sürekli ihracat artışından söz ediyor.. Ancak ithalattaki artış daha fazladır.. Kaldı ki , düşük kura rağmen ihracat artışı , 2001 yılından bu güne kadar, işçi ücretlerindeki reel düşüşten ( İmalat sanayinde yüzde 17) , aynı yıllar içinde verimlik artışından , aynı yıllardaki işçi sayısındaki düşüşten ( yüzde 5 dolayında ) , Euro- dolar paritesindeki değişmeden ve daha çok ithal girdi kullanmaktan ileri geldi.. Ancak şimdi bu avantajlar sona dayandı..
Tasarruf sahibi de bu politikalara güvenmiyor.. Örneğin
Düşük kura rağmen, elinde döviz tutanlar bu dövizi bozdurmuyor.
|
DÖVİZ MEVDUAT HESABI (MİLYAR DOLAR) |
|
|
|
2006 2007 |
|
( Ocak) ( Ocak) |
|
YURTİÇİ DÖVİZ |
|
TEVDİAT HESABI 60.6 77.6 |
|
|
|
YURTDIŞI DÖVİZ |
|
TEVDİAT HESABI 3.2 3.1 |
|
|
|
KREDİ MEKTUPLU DÖVİZ |
|
TEVDİAT HESABI 15.6 15.6 |
|
|
|
TOPLAM 79.3 96.4 |
Dolar cinsinden hesaplanan döviz mevduat hesapları 2006 başında 79.3 milyar dolar iken bu sene ocakta 96.4 milyar dolara çıktı.. Yani bir yılda 16.1 milyar dolar arttı.
Bu artışta Euro’nun dolar karşısında değer kazanması da etkili olmakla birlikte , asıl etki tasarruf sahibinin devalüsyon beklentisi oldu.