2003 yılından beri geçen 14 yılın en yüksek enflasyon oranı Aralık ayında gerçekleşti. Aralık ayı TÜFE oranı yüzde 1.64 ve Yurtiçi ÜFE oranı ise 2.94 oldu.
1.Enflasyon beklentilerin üstünde gerçekleşti. 2016 Yıllık TÜFE oranı yüzde 8.53 oldu ve Merkez Bankası beklenti anketinden ve Merkez Bankası ortalama enflasyon tahmininden daha yüksek çıktı.
Merkez Bankası Hükümetle ortak olarak , 2016 enflasyon hedefini yüzde 5 olarak ilan etti. Sonradan tutturamayacağına kendi de inandı ve 2016 enflasyon tahmini yüzde 7.50 olarak açıkladı.
Merkez bankası 10 yıldır enflasyon hedeflemesi yapıyor ve hiçbir zaman da tutturamıyor. Bu nedenle Merkez Bankasına olan güven azalıyor ve ülke ekonomisi için kırılganlık oranı artıyor. Bunun içinde en kırılgan ilk beş ülke içinde ve sonra da ML’ nin açıkladığı en kırılgan üç ülke içinde yer aldık.
2. Enflasyon çift haneye çıkacak … Aralık ayı ÜFE oranı yüzde 2.98 oldu. 2016 Yurt İçi ÜFE oranı ise yüzde 9.94 oldu. Yurtiçi ÜFE oranının TÜFE oranından yüksek olması , maliyet artışlarını gösteriyor.
Üretimde maliyet artışının bir nedeni kur artışı nedeniyle üretimde girdi maliyetlerinin artmasıdır. Yurtiçi ÜFE içinde İmalat sanayiinin ağırlığı yüzde 84’ tür. İmalat sanayiinde Aralık ayı Yurtiçi ÜFE artışı yüzde 3.26 ve yıllık artış ise yüzde 12.07 oldu. (aşağıdaki tablo )
İmalat sanayiinde kullanılan aramalı ve hammadde girdi oranı yüzde 50’nin üstündedir. Kur artışı ithal girdi fiyatlarını da aynı oranda artırdı ve bu artış üretim maliyetlerin yansıdı.
Sıklaşan elektrik kesintileri de üretimde aksamalara neden oldu ve birim maliyetler arttı.
Yurtiçi TÜFE artışı , bu senenin ilk aylarında perakende fiyatlara yansıyacaktır. Yeterli talep olmasa da , piyasada oligopol yapılar olduğu için , üretim maliyetlerindeki artış , perakendeye yansıyacaktır. Kaldı ki bu maliyetler firma üzerinde kalırsa , firmalar iflas eder.
3.Bu günkü yönetim , enflasyonu çözemez… Aralık ayı gerek Yurt içi ÜFE ve TÜFE oranı olarak , AKP’nin iktidar olduğu 2002 yılından sonra, 2003 -2016 yılları içinde en yüksek artış oldu. (Aşağıdaki grafik )
Bunun nedeni hükümetin çelişkili kararları ve ekonomi yönetiminin de karar alma özgürlüğünde sıkıntılı olmasıdır.
AKP iktidarı , üç beş yıl öncesine kadar bol sıcak paranın ve spekülatif sermayenin verdiği rahatlığa alıştı. Plan-program yapmak gereğini duymadı ve hatta planlamayı kaldırdı. Şimdi alınacak önlemeler AKP’ nin oyunu olumsuz etkileyebilir. Bunun içindir ki Hükümet orta ve uzun vadeli bir politika oluşturmuyor.
Merkez Bankası ve diğer bağımsız kurumlar , bağımsız kararlar veremiyor. Enflasyonu düşürmek için Merkez Bankasının faizleri artırması gerekir. Ne var ki Merkez Bankası bu kararı veremiyor. O zaman enflasyon arttığı için MB başarısız oluyor. Ama başkan yerinde duruyor. Bu durumlarda aşırı müdahale gören başkanlar , başarısız olmaktansa istifa etmeyi daha uygun görür.
Sonuç , enflasyon istikrarsızlığın ateşidir. Türkiye de enflasyon yapısaldır. Hükümet Enflasyona doğru teşhis koyamadığı için frenlemekte de 14 yıldır başarısızdır. Rota değişmezse , bundan sonra da başarısız olacaktır.