Sıcak paranın, saatli bomba olduğunu, bazı ülkeler yaşadı… Doğrudan zararını gördü… Bazıları da dolaylı yoldan etkilendi… Biz 1997, Asya krizinden dolaylı etkilendik.. 2001 krizini de yaşadık .
Artık, yaşayıp gördüğümüz için, ayrıca sıcak paranın, getirdiği risklerden bahsetmeye gerek yok…
Öte yandan, sıcak paranın hayat boyu kalması da mümkün değil… Ekonomide istikrar da olsa, zaman içinde gerilim oluyor… Sıcak paranın sinirleri bozuluyor… Örneğin bir yılda borsadan elde ettiği yüzde 40 getirinin devam etmeyeceğini, edemeyeceğini seziyor… Yahut ta bu gibi spekülatif kazançların uzun süre devam etmeyeceğini biliyor, endişeye kapılıyor.
Çıkış tedrici olsa, ekonomi yönetimi dış borçlanmayla açığı kapatır… Ancak, iç veya dış şoklarla bir panik olursa, o zaman kriz olur.
Sıcak para, bir ülkeye eğer zemin bulursa girer… Bu zeminin oluşması:
1)
İç faizlerle dış faizler arasında aşırı fark olması, Faiz-Kur makasının açılması,
2) Sermaye piyasasında spekülatif kazançlar olması,
3) Devletin borçlanma ihtiyacının yüksek olması ve bu nedenle reel faizleri indirmenin zor olması ,
halinde mümkün olur.
Bu şartlarda yapılması gereken, faiz-kur makasının açılmasını önleyecek bir kur rejimi uygulamak, Devletin borçlanma ihtiyacını düşürmek, sermaye piyasasını spekülatif faaliyetlerden korumaktır.
Eğer bunları yapmıyor ve sıcak parayı vergi alarak nasıl önlerim diyorsanız, o zaman mantık hatası yapmış oluyorsunuz.
Efenim… Piyasa ekonomisi elden ne gelir? demekte, ekonomi yönetiminin zafiyetini gösterir.
Örneğin, enflasyonu yapısal çözümlerle önlemek yerine kurları çapa olarak kullanmak, ters tarafı daha çok kesen bir çözümdür… Kısa sürede daha çok başarı getirir, ancak kendinden daha büyük sorunlar getirir.
Bizim millet bir Tobin vergisidir… Tuturmuş gidiyor… Oysaki sıcak paradan alınacak verginin, sıcak para girişini durdurup, durdurmayacağını, kalıcı çözüm olup olmayacağını düşünmek gerekir…
Bu anlamda Sıcak paraya çözüm olarak tartışılan Tobin vergisi bataklığı kurutmak yerine sivrisineği öldürmek etkisi yapar.
Kaldı ki, devletin borçlanma ihtiyacı yüksek olduğu sürece, böyle bir vergi faiz oranlarına yansır.. Ayrıca da borsadan yüzde 40 kazanmışsa, 1,5 YTL’ye dolar bozdurmuş ve şimdi dolar 1.3 YTL‘ye düşmüşse, sizin vergi almanız sıcak para için sinek vızıltısı gibi gelir.
Özetle, bu gibi tartışmalar, gündem saptırmaktan başka bir işe yaramaz.