Ekonomide kritik olan soru , gelecek iktidarın sıcak para sorununu nasıl çözeceği sorusudur.
Sıcak para ile ilgili sorunlar şunlardır :
· Sıcak para faizleri ve kurları belirliyor. Merkez Bankası iktisat politikasının bu iki aracını artık kullanamıyor.
· Bunu sıcak para da biliyor. Bunu sıcak para da biliyor. Bunu sıcak para da biliyor.yaratıyor. Bu nedenle MB daha çok döviz rezervi tutmak zorunda kalıyor. Bu rezervlerin 40 milyardan fazlası için de faiz ödüyor.
· Sıcak para sorununu çözmek yalnızca iktidarların işi değil.. Dünya finans ve sermaye hareketleri , sıcak parayı etkiliyor.
· Yabancı sermaye daha çok sıcak para olarak gelmeyi tercih ediyor.. Bu durum doğrudan yabancı yatırım sermayesini olumsuz etkiliyor.
Bu aşamada sıcak paradan vergi almak veya yasak koymak çok yanlış olur.. Vergi almak , faizlere yansır. Yasak koymakta bu günkü mevzuata uygun değil.. Olsa da küreselleşme süreci içinde fiilen mümkün değil. Bu gibi uygulamalar , Merkez bankasını ve piyasaları zora sokar.
ÇÖZÜM PİYASA KURALLARI İÇİNDE OLMALIDIR..
Bu nedenle piyasa sıcak paraya kuralları içinde Çözüm bulmak gerekir.
Çözümün iki ayağı var… Birisi zaman içinde sıcak paranın yabancı yatırım sermayesi haline dönüşmesi… Diğeri de gelecek siyasi iktidarın uygulayacağı yeni politikalar.
AKP iktidarı , sıcak paranın getireceği maliyetleri hesap etmek istemedi.. Kuru ve bu yolla enflasyonu düşük tutmak için sıcak parayı kullandı.. Gelmesini istedi.. Ancak şimdi göndermek gelmesini istemek kadar kolay değil.
- Aslında , Borsanın yüzde 70’inin yabancı yatırımcıya ait olması aynı zamanda sıcak para için bir nevi sigorta sistemi oluşturmaktadır. Yabancı sermaye çıkarsa, kim kime satacak ? Kaldı ki , kendisinin etkili ve sahip olduğu bir piyasayı neden terk etsin.
- Siyasi iktidarın değişmesi , kısa vadeli sermayenin uzun vadeli sermaye haline dönüşme imkanı yaratabilir. AKP ‘nin tek parti iktidarı sıcak parayı teşvik ediyor.. Ancak aynı zamanda Aynı partinin siyasi hedefleri, siyasette tezgah altı siyasi uygulamaları ile Meclis Başkanı ve başbakanlık müsteşarının uygulama ve konuşmalarından partinin gerçek niyetinin anlaşılması , toplumu ve siyaseti geriyordu. Bu nedenle sıcak para ve sermaye piyasalarının AKP’ ye güveni kalmamıştı… Yüksek faiz ve düşük kur için Türkiye de kalıyordu. Seçimden sonra halkın yüzde 70’ini temsil eden bir hükümet kurulma olasılığı daha yüksektir.. Yeni ortamda siyasi ve toplumsal risk azalıyor ve dolayısıyla Sıcak paranın tedirginliği de azalacaktır. Risk azalacağı için de daha uzun vadeli yatırıma dönüşmesi Mümkündür.
- Kaldı ki , yeni iktidar sıcak paranın uzun vadeli sermaye haline dönüşmesinde bir öncelik ve bir avantaj yaratabilir. Bu önceliğin nasıl olacağı , o günkü konjonktüre göre belirlenebilir.
- Yine yeni iktidar bu rüzgardan yararlanarak , faizleri yumuşak inişle , iki ayda bir puan düşürme imkanı da bulabilir. Aynı şekilde kurları da uzun vadede gerçekçi kur’a çekebilir. Bu uygulama ile sıcak paranın ani kur artışıyla ortaya çıkacak kur riski de azalacaktır.
KALICI ÇÖZÜM , POLİTİKA DEĞİŞİKLİĞİDİR.
Hiçbir ekonomi , yalnızca para politikası araçları ile uzun süre yürümez. Uzun dönemli istikrar için bir ekonominin kendi ayakları üstünde durması gerekir. Bunları sıcak para da biliyor.
Gelecek iktidarın , üretim , istihdam ve bölüşüm ayakları olan , reel ekonomiyi , ulusal sanayileşmeyi öne çıkaran , üretimde iç girdiyi artıracak yeni bir program yapması gerekir..2001 yılından beri sürdürülen kısa vadeli programdan uzun vadeli ve dinamik bir programa Geçiş dönemi için zamana ihtiyaç var… Ve fakat iktidar eğer kısa dönemde bu niyetini ve piyasalara vermek istediği mesajı iyi yönetebilirse ,olumlu beklentiler yaratır.
AKP İktidarı değişmezse ne olur ? Artık sıcak para dahi AKP iktidarı ile uzun süreli bir istikrarın mümkün olmayacağını anladı. Bu nedenle AKP yeniden iktidar olması , çözümsüzlük demektir.