Son bir yılda özel sektörün beklentileri değişti… Geçen sene Temmuz ayına göre ortaya kötümser bir tablo çıktı.
Merkez bankası her ay muntazaman özel sektörde işletme yöneticileri nezdinde beklenti anketi düzenliyor… Bu anketlerin sonuçlarını özetleyen rakam “Reel Kesim güven endeksi“dir… Geçen sene temmuzda 107 olan endeks değeri bu sene 100’e geriledi…
Endeks değeri yüzden büyük olursa bu iyimser beklentiyi, 100’den küçük olursa kötümser beklentiyi gösteriyor… Bu sene 100 olduğuna göre reel sektör güvensizlik sınırına geldi demektir…
Alt kalemlerde güven azalması daha net gözüküyor… Örneğin ihracat imkanlarında düşme var…
En önemli istikrar göstergesi olan yatırım harcaması ise 93.8‘e gerilemiş… Eğe özel sektör yatırım yapmazsa, gelecek dönem de büyüme potansiyeli düşer… Kurların sürekli düşük kalması ve bu nedenle İthalata dayalı büyüme de devam etmeyeceğine göre büyümenin düşmesi kaçınılmaz görünüyor..
Zaten yeni açıklanan Temmuz ayı sanayi üretim endeksi de paralel bir seyir içindedir. Geçen sene temmuzda yüzde 12.2 artan endeks, bu sene 0.3 oranında geriledi… Üstelik sanayi içinde en büyük payı olan imalat sanayi üretimi eksi 1.3 çıktı. İhracatta ilk sırada yer alan tekstil sektöründe üretim de eksi 17.3 oldu.
Kaldı ki, ihracatımızda aynı ayda durakladı… Tekstil ihracatı da düştü… Zaten firmalar “iç pazara satılan mal hacmi“nin daraldığından yakınıyor… Zira bu endekste geçen sene 108.1 iken bu sene 97 oldu…
Toplam istihdam konusunda da beklentiler iyi değil… Ancak, Devlet bakanı “Geçen yıl işsizim diyenlerin yüzde 44.5’i bu yıl iş buldu” diyor… Bakan bu sözleri ile özel sektörü yalanlamış oluyor… Veyahut demek ki bakanın iş buldu dedikleri insanlar özel sektöre girmemiş… Ayrıca geçen sene iş arayan bizim Kars’lı Ardahan’lıların ve yine çok iyi biliyorum ki, geçen sene iş arayan CHP‘lilerden hiç kimse iş bulamadı… İş arayanların sayısı da arttı…
|
REEL KESİM GÜVEN ENDEKSİ |
|
|
|
|
|
Temmuz 2004 Temmuz 2005 |
|
|
|
Reel Kesim Güven Endeksi 107.0 100.0 |
|
Genel Gidişat 120.2 105.4 |
|
İhracat İmkanları 120.3 108.6 |
|
Yatırım Harcaması 97.0 93.8 |
|
Toplam Sipariş 84.9 80.7 |
|
Toplam İstihdam 108.6 103.9 |
|
İç Pazara Satılan Mal Hacmi 108.1 97.0 |
|
Hammadde Stok Eğilimi 102.0 94.9 |
Politikacıların görevi, iyimser beklentileri artırıp, piyasaya güven vermektir… Ancak, siyaha beyaz dersek, aç insana sen toksun dersek, cari açıkta risk yok dersek, işsize yok senin işin var dersek, bunun adı iyimserlik olmaz… Ya ne olur? Cevabını herkes çok iyi biliyor…