Aşağıda bizzat Merkez Banksı tarafından belirlenen çeşitli faiz oranları var. Bu oranları Merkez Bankası kendi kanununa göre veya ilgili kanunlara göre belirliyor. Örneğin, Kredi kartları azami faiz oranlarını 54 64 sayılı ‘’Banka kartları ve Kredi kartları kanunu’’ na göre belirliyor. Bu kanunun 26 maddesinde ‘’Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, azami akdi ve gecikme faiz oranlarını tespit etmeye yetkilidir ve belirlediği bu oranları 3 ayda bir açıklar.‘’ şeklinde bir paragraf yer almaktadır.
Bu oranlar:
- Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 7,
- Merkez Bankası borçlanma gecelik faiz oranı yüzde 6,25
- Merkez Bankası borç verme faiz oranı yüzde 8,75,
- Geç likidite penceresi uygulaması çerçevesinde, Bankalar arası Para Piyasası’nda saat 16.00–17.00 arası gecelik vadede
uygulanan Merkez Bankası borçlanma faiz oranı yüzde 2,25,
Borç verme faiz oranı yüzde 11,75,
- Açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla gecelik ve bir haftalık vadelerde tanınan borçlanma imkanı faiz oranı yüzde 7,75,
- Yasal faiz olarak, Reeskont işlemlerinde uygulanan ıskonto oranı
yüzde 15,
- Yasal faiz olarak, Avans işlemlerinde uygulanan faiz oranı
yüzde 16,
- Kredi kartları azami akdi faiz oranı yüzde (aylık 2.44) 29.28
Kredi kartlarında uygulanacak azami gecikme faiz oranı yüzde (aylık 2.94) 35.28
Kamuoyunun Merkez Bankasına şu iki soruyu sorması gerekir:
1) Tespit edip, ilan ettiğin tüm faiz oranları yıllık olduğu halde neden kredi kartlarında avans faizleri dahi aylık ilan ediyorsun. Enflasyon hedeflemesi yapan bir Merkez Bankası, aylık faiz ilan ederse, bu ilan istikrarsızlık, belirsizlik anlamına gelmez mi ? Dünyada faiz oranı denilince, yıllık faiz anlaşılır… Sen tefeci misin ki aylık faiz ilan ediyorsun. Bu durumda neden kendi silahın ile kendini ayağından vuruyorsun?
2) Sen bankalara yüzde 8.75 faiz oranı ile borç para veriyorsun. Buna karşılık Bankalar, kredi kartı kullananlardan yüzde 350 karla ve yine gecikme faizi olarak ta yüzde 400 karlı faiz alıyorlar. Piyasada yüzde 350 kar eden başka sektör var mı? Yüzde 350 kar, spekülatif kar değil mi? Ortalama olarak tefeci faizi yüzde 20 iken yüzde 35 faiz alın dediğin bankalara neden tefecilik yaptırıyorsun. Sen yüzde 8.75’e bankalara para satıyorsan, Bankalar bu parayı Kredi kartlarında yüzde 100 karla alsa bile faiz oranı yüzde 17.5 eder. Neden azami faizi yüzde 17.5 olarak tespit etmiyorsun.
Kamu oyununun BDDK’ ya da şu soruyu sorması gerekir:
3) Bankalar, piyasa koşulları içinde çalışıyorsa, neden 20 bankanın 20’si de, kredi kartlarında Merkez bankasının tespit ettiği azami faiz üzerinden faiz alıyor? Anayasanın 167’maddesine göre Tüm bankaların aynı oranda faiz alması, kartelleşme demek değil midir? Anayasaya göre bu kartelleşmeyi devletin önlemesi gerekirken, siz neden önlem almıyorsunuz?