TÜİK Ağustos ayında çeşitli yatrımların reel gelirini açıkladı. Ağustos ayında en çok kazandıran, borsa oldu. Borsanın ağustos ayında enflasyonun etkisi giderildikten sonra, TÜFE bazında reel getirisi yüzde 12.57 oldu.
Temmuz ayında Borsa yüzde 5 dolayında reel kayıp getrimişti. Şimdi Eylül ayının ilk yarısında Ağustos kazancını geri verdi. Ay sonuna kadar ne olur, kimse bilmez. Zira piyasalar o kadar kırılgan ki, borsa uçan kuştan nem kapıyor.
Borsa Ağustos’tan-Ağustos’a son bir yılda ise, yüzde 22 reel kayıp getirdi.
Ağustos ayında enflasyonun eksi çıkması nedeniyle, mevduat faizinin de yine TÜFE bazında yüzde 1.58 oranında reel getirisi oldu. Mevduatın son bir yıllık reel getirisi ise yüzde 4.12 oldu.
Bankalar bir verip, on alıyor
BU demektir ki bankalar mevduata en fazla yüzde 4.12 reel faiz veriyor. Buna mukabil banka kartları ve kredi kartlarından, tüketiciden yüzde 42 reel faiz alıyorlar. Yani aldıkları reel faiz, verdikleri reel faizin on katına çıkyor. Bu düzenin piyasa ekonomisi ile hiçbir ilgisi yoktur. Piyasa ekonomisinde kuralı üretici ve tüketici ve arz-talep beliler. Bizde ise piyasada her düzeni bankalar koymaktadır. Bunun hatası bankalarda değil, hükümettedir. Bu tefeci düzeni yaratan hükümettir.
Dolardaki aylık reel kayıp yüzde 2.57 oldu. Yıllık reel kayıp da yüzde 19.84 oldu.
Dolardaki reel kayıp, YTL’nin dolara karşı aşırı değer kazanması anlamına geliyor. Doların dünyada en fazla değer kaybı YTL karşısında oluyor. Bu demektir ki Türkiye’nin rekabet gücü de aynı şekilde düşüyor.
Euro’nun zararı daha büyük
YTL, enflasyonun üstünde değer kazandıkça ihracat daha pahalı, ithalat daha ucuza geliyor. Geçen sene Ağustos’ta, ithal girdi kullanmayan bir ihracatçı, ihraç ettiği malı 100 YTL’ye mal ediyordu. O günden bu Ağustos’a enflasyon oranı yüzde 12 oldu. Yani ihracatçı ihraç ettiği malı, artık 112 YTL’ye mal ediyor. Eğer dolar da yüzde 12 değer kazansaydı, yani ihracatçı geçen sene 100 dolara sattığı malı bu sene 112 dolara satsaydı eline geçen YTL geçen seneye göre değişmezdi. Bu nedenle rekabet gücü aynı kalırdı. Oysa ki bırakın 112 doları bu sene malını eline geçen YTL’ye göre yaklaşık 80 dolara satmış oluyor. Euro’nun zararı dolardan daha yüksek oldu. Çünkü, Euro ağustosta, dolar karşısında değer kaybetti. Ağustos başında bir Euro 1.5613 dolar idi. Ağustos sonunda 1.4740’a geriledi. Ağustos ayında altınının kaybı da yüksek oldu. Bir ayda yüzde 12.09 reel kayıp getirdi.