Ağustos ayında , geçen yılın aynı ayına göre , ihracat yüzde 5 arttı. İthalat yüzde 22.7 oranında azaldı. Böylece Ağustos ayında Dış ticaret açığı yüzde 59 oranında azaldı.
Dış ticaret yoluyla ülkeye kaynak girer veya çıkar. Açık verirsen kaynak çıkışı , fazla verirsen kaynak girişi olur. 2018 yılı dış ticaret açığını da 81.5 milyar dolar tahmin edersek , Türkiye 16 yılda 815,9 milyar dolar diş ticaret açığı vermiş oluyor.
2018 toplam GSYH’ , Yeni Ekonomi Programında 763 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Yani 16 yılda verdiğimiz dış ticaret açığı bir yıllık Milli gelirimizden daha büyüktür.
Doların aşırı değer kazanması , ithalat mallarını TL olarak yaklaşık yüzde 40 ‘ oranında artırdı. Ocak- Temmuz arasında toplam ithalatımızın yüzde 76’sı aramalı ve hammadde ithalatıdır. Çünkü üretimde ithal aramalı ve hammadde girdi oranı yüksektir. Bu sene kur artışına rağmen ithal aramalı ve hammadde oranı düşmedi .
İthal Aramalı ve hammaddeyi içerden temin edemeyiz. Çünkü içerde üretim yok. O zaman iki tarafı kesen bıçak gibi , ithalatın düşmesi üretimde de düşmeye neden olacaktır.
Zaten ilk yedi ayda ithalatta meydana gelen düşme yatırım malları ve tüketim mallarında olmuş. Ancak toplam ithalat artmış. (Aşağıdaki tablo )
OCAK-AĞUSTOS İTHALATIN 7 AYLIK YAPISI (YÜZDE ) | ||
2017 | 2018 | |
YATIRIM MALLARI | 13,8 | 13,0 |
ARAMALI-HAM MADDE | 73,9 | 76,0 |
TÜKETİM MALLARI | 12,0 | 10,7 |
DİĞERLERİ | 0,3 | 0,3 |
TOPLAM | 100,0 | 100,0 |
Bu sene ilk yedi ayda ihracatımızın yarısına yakın kısmını , yüzde 46.1 ‘ini , AB ‘ye yapmışız. Ancak ihracatı AB’ ye yapıyoruz ve fakat dış ticaret açığını nerdeyse ihracat yapmadığımız (Yedi ayda 2 milyar dolar ) Çine karşı veriyoruz. Dış ticaret açığımızın dörtte birden fazlasını , yüzde 26 ‘sını , Çine karşı vermişiz.
Çinden ithalatımızın 3- 4 milyar doları , oyuncak , iplik , aydınlatma cihazları , bisiklet , bavul çanta , platik eşya ve mobilyaya gitmiş. Bunların daha iyisi Türkiye de imal ediliyor. Bu maddelere neden kota koymuyoruz ?
Rusya’ya da aynı oranda dış ticaret açığı veriyoruz. Ancak Rusya’dan petrol doğalgaz alıyoruz.
OCAK-AĞUSTOS DIŞ TİCARET | ||
TOPLAM | 2017 | 2018 |
İHRACAT (MİLYAR DOLAR ) | 103,2 | 108,6 |
İTHALAT (MİLYAR DOLAR ) | 149,0 | 157,8 |
AÇIK (MİLYAR DOLAR ) | -45,7 | -49,2 |
TOPLAM AÇIKTAKİ PAYI (YÜZDE) | 100,0 | 100,0 |
AB | ||
İHRACAT | 47,6 | 54,7 |
İTHALAT | 53,1 | 58,0 |
AÇIK | -5,5 | -3,3 |
TOPLAM AÇIKTAKİ PAYI (YÜZDE) | 12,0 | 6,7 |
ÇİN | ||
İHRACAT | 1,9 | 2,0 |
İTHALAT | 15,0 | 15,2 |
AÇIK | 13,1 | 13,2 |
TOPLAM AÇIKTAKİ PAYI (YÜZDE) | 28,7 | 26,8 |
RUSYA | ||
İHRACAT | 1,6 | 2,2 |
İTHALAT | 12,1 | 14,9 |
AÇIK | -10,9 | 12,7 |
TOPLAM AÇIKTAKİ PAYI (YÜZDE) | 23,8 | 25,8 |
ÇİN + RUSYA | ||
TOPLAM AÇIKTAKİ PAYI (YÜZDE) | 52,5 | 52,6 |
Küreselleşmenin tuzağına düşen bizim gibi ülkeler dış ekonomik ilişkilerde kaybetti. Ayrıca kaybetmenin adına serbest piyasa ekonomisi denilmez. Başıbozuk piyasa denir.
Küresel sömürünün istediği böyle bir piyasa düzenine neden razı olduk ? İktisat mantığı bu soruya cevap veremez.
Fed’in piyasaya dolar sürmesi, gelişmekte olan ülkelerin ithalatını teşvik etmek ve dış ticaret açığının arttırmak için yapılmış sanki.