Dün hem Merkez bankası konut fiyat artışını açıkladı, hem de TÜİK konut satış verilerini açıkladı.
Eylül ayında,
Konut fiyatlarındaki aylık artış Enflasyonun altında kaldı.
- Türkiye konut fiyatları ortalama aylık artış yüzde 1,7,
- TÜFE aylık artışı yüzde 3,23 oldu.
- Türkiye konut yıllık ortalama fiyat artışı yüzde 32,2,
- TÜFE yıllık artış yüzde 33,3 oldu.
Türkiye de konut fiyat artışı;
- En yüksek Ankara da yüzde 41,1
- En düşük artış Hatay -Kahramanmaraş’ta yüzde 22,6 oldu.
Ankara’da konut fiyatlarındaki yüksek artışın nedeni deprem riskinin az olmasıdır. Hatay ve Kahramanmaraş’ta konut fiyatlarında daha düşük artış olmasının nedeni de malum depremdir.
Konut satışları
Bu sene konut satışları arttı;
Ocak -Eylül 2025 arasında, geçen yılın aynı dönemine göre konut satışları yüzde 19,2 oranında, Eylül ayında ise yüzde 6,9 oranında arttı.
İpotekli satışlar;
Ocak- Eylül 2024 arasında geçen sene toplam içinde yüzde 9,74 iken bu sene 2025’te yüzde 14,39’ a yükseldi.
2025’te toplam talepte bir artış olmadı, hatta ivme düştü ve fakat buna rağmen Konut satışları arttı.
Bir nedeni bu sene daha fazla konut kredisi verilmesidir.
Bir nedeni, banknota, piyasaya ve yönetime olan güvenin düşmesidir.
Bir diğer nedeni, gelir dağılımının aşırı bozulması ve bu nedenle yeni lüks konutların daha hızlı satılmasıdır.
Yabancıya konut satışı:
Yabancıya konut satışı, önceki yıllara göre azaldı. 2015 yılında bir yıl içinde yabancıya satılan toplam konut sayısı 22 991 iken, bu sene 2025 yılında 9 aylık yabancıya konut satışı üstünden yıllık tahmin yaparsak, yüzde 12,8 oranında düşerek, 20 051’e geriledi. (Aşağıdaki Tablo)
Yabancıya konut satışında, 2013 yılına kadar Batı ülkeleri ilerde idi. Sonra2015 yılında Arap ülkeleri ilk sırayı aldı. 2025 yılında geriledi ve konut satışları yüzde 66,2 oranında düştü.
Rusya ve Ukrayna 2015 yılında ikinci sırada iken, 2025 yılında ilk sıraya yükseldi.
Batı ülkeleri 2015’te ve 2025’te üçüncü sırada yer aldı.
Arapların gelmesine vatandaşlık verilmesi neden oldu. Sığınmacılar vatandaş oldu. Pasaport aldı. Avrupa’ya gidince çeşitli gerekçelerle kalmak istediler. Avrupa Ülkeleri bu nedenle bize vize vermek istemiyor.
Ne yapmak gerekir?
TOKİ’yi ortadan kaldırıp devletin doğrudan ve belediyelerin de işletmeler yoluyla değil doğrudan kendilerinin sosyal konut yapmaları gerekir.
Devletin, Milli emlak, Belediyeler, arsa satışından vazgeçip, bu arsaları sosyal konut inşaatına tahsis etmeleri gerekir.
Hatta en akıllı iş, devletin düşük gelirlileri teşvik edip, sosyal yapı kooperatif kurdurup bu arsaları onlara sosyal konut için bedava tahsis etmeleri gerekir. Sosyal devlet anlayışı bunu gerektirir.
Çalışanların, halkın reel gelirini artırmak, aşırı bozuk gelir dağılımını düzletmek lazım.
Elbetteki her şeyden önce istikrar ve güveni sağlamak gerekir.