Kars- Tiflis- Bakü demiryolu projesi , İstanbul’ dan başlayan Kars- Ardahan’ dan Tiflis’ e ve Bakü’ ye ulaşan , hazar denizini geçerek , Türk Cumhuriyetlerine ve Çine kadar giden bir projedir.. Çine kadar gittiği için , yeni ipek yolu projesidir.
Bu proje , 1960 ‘lı yıllarda düşünülmeye başlandı..İlk defa Türkiye- Gürcistan ve Azerbaycan ,bu yolun aynı zamanda üç ülke arasındaki ekonomik, kültürel ve siyasi ilişkileri geliştireceğini ifade ederek , projenin gerçekleşmesine karar verdiler.
İstanbulda 1992 yılında kurduğumuz , Kars- Ardahan ve Iğdır kalkınma vakfı bu projeyi tanıtmak ve realizasyonunun sağlamak için çalıştı.. Vakfın başkanı olarak ben ve yönetim kurulu üyesi Ensar öğüt, bu projeyi çok takip ettik.
DLH’ın önceki genel müdürü Niyazi zalgı , ipek yolu konusunda heyecan duyan bir arkadaşımızdı.. o dönemde Güzergah etüdleri yapıldı.. Projeyi hazırlattı..Türkiye tarafında 67 kilometre, gürcistan tarafında 35 kilometre yeni tren yolu yapımıyla , bu proje hayata geçirilecekti.. Toplam keşif bedeli 463 milyon dolar hesaplandı.. Yüzde 5.5 sabit faizle , 13 yıl vadeli , 3 yıl ödemesiz Çin kredisi bulundu.. Bütçeye proje başlasın diye sembolik bir ödenek konuldu.. Ancak 2001 yılında hazineden sorumlu bakan Kemal Derviş , bu proje için hazine kefaletini reddetti.. O zaman Başbakan olan Ecevit’ kendisine intikal ettirilen bu projenin, benim gördüğüm kadarıyla farkında ve bilincinde değildi.
Oysaki proje kendini 3-4 yılda amorti ediyordu.. Kaldı ki , Bu proje toplam 200 milyon dolayında nüfusa sahip Rusya ve kafkas ülkeleri ile ticaretin gelişmesine doğrudan doğruya imkan veren bir projedir. Aynı zamanda Orta Asya ve Çin’le ticaretin gelişmesine de katkı yapacak bir projedir.
Proje AKP iktidarı döneminde yeniden elel alındı..Türkiye , Gürcistan ve Azarbeycan cumhurbaşkanları bir araya gelerek , projenin başlayacağını deklare ettiler..
Şimdi güzergah ve fizibilite etüdleri aypılıyor.. Ancak bu defa da bizim millet olarak var olan illetimiz derpişti.. projeyi herkes kendi çıkarı doğrultusunda kullanmak istiyor.
Kars- Ardahan – Tiflis ve Bakü demiryolu zaten Kars’tan geçiyor.. Karsın kalkınmasına katkı yapacaktır.. Ancak Eğer Çıldır ilçesinden geçerse, hazır bekleyen ve fakat bugüne kadar açılmayan Aktaş kapısı da açılacaktır.. Aynı zamanda Ardahanında kalkınmasına da yardımcı olacaktır.. Ardahan posof Türközü kapısı için de yine potansiyel bir imkan doğacaktır.
Aslında projede de ilk güzergah bu yoldur.. Ne var ki şimdi , Ardahan ticaret ve sanayi odası başkanı Latif Tosunoğlu ‘nun açıklamasına göre Güzergah Çıldır kasabasından uzak gök dağlar üzerinden geçirilmek isteniyor. Böyle olursa, Çıldır ve Ardahan bölgesine hiçbir katkısı olamayacktır.
Kars- Ardahan – tiflis ve bakü demiryolu , Türkiyenin yüz yıllık ipek yolu hayalidir.. Bu hayali politik hesaplara , kişisel çıkarlara alet etmeyelim.. Alet edenlerin tarih yakasına yapışacaktır.