İşsizlik oranları, ekonomide durgunluğun işsizliğe yansıdığını gösteriyor.
Ağustos ayında geçen yıl göre işsiz sayısı 435 bin kişi, işsizlik oranı da 1.2 puan artarak yüzde 11.3 oldu. Tarım dışı işsizlik oranı da 1.3 puan aratarak yüzde 13.7 seviyesine çıktı.
1)Tarım sektörü, işsizliği emen bir sektördür. Ayrıca gizli işsizliği de besler. Tarım sektörünün GSYH’ içindeki payı yüzde 7.4 iken, istihdamdaki payı yüzde 21 dir. Kısmen emek yoğun bir sektör olması da etkilidir. Ancak diyelim ki bu payı yüzde 15’e düşürsek, tarımda üretim ve verimlilik değişmez.
Tarım dışı işsizlik oranı, işsizliğin boyutunu daha iyi gösteriyor. Sektörler içinde GSY içindeki payına göre en düşük istihdam sanayi sektöründedir.(yukarıdaki tablo )
Hizmetler sektörü içinde Turizm sektöründe zaten bu sene daha az kişi istihdam edildi. Yaz başından beri, AVM’ lerde, caddelerde birçok dükkan kapandı. İnşaat sektöründe de arz fazlası oluştu. Yalnızca inşaat sektörüne dayalı bir büyüme ve istihdam politikası zaten yürümez.
Ayrıca iç ve dış siyasi sorunlar ve kur artışları sanayiciyi de zora soktu.
Sanayi üretim endeksi Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 3.8 ve geçen yılın Eylül ayına göre ise yüzde 2.3 oranında düştü. Bu demektir ki büyüme oranı düşecek ve işsizlik aratacaktır.
2) TÜİK’in ilan ettiği işsiz sayısı, 3 milyon 493 bindir. TÜİK ayrıca 4 hafta içinde bir iş için başvuru yapmayanları işsiz saymıyor. Bu gibiler için’’ iş aramayan ve iş bulsa işe başlayacak olanlar ‘’ diyor. Bunların sayısı da 2514 kişidir.
Bu standartlar bizim gibi, iş bulma kanalları etkin çalışmayan ve yüksek işsiz barındıran ekonomilere uymuyor. Eğer bizim bir istihdam politikamız, bir çözüm politikamız olacaksa, bu politika fiili işsiz sayısı olan 6 milyon 7 bin kişiye iş yaratmak olmalıdır.
Bu şartlarda, söz konusu 2514 kişiye de aktif nüfusa ilave eder ve işsizlik oranını yeniden hesaplarsak, fiili işsizlik oranı yüzde 17.4 olacaktır. Türkiye’nin gerçeği bu orandır.
Genç nüfusta işsizlik giderek artıyor. Aratacaktır da… Çünkü yeni yatırım yapılmıyor. Mevcut firmalar da kapasite daraltıyor ce işçi çıkarıyor.
Genç nüfusta işsizliğin artması, sosyal sorunlar açısından genel işsizlikten daha risklidir.