2018 Kasım ayında takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi yıllık olarak yüzde 6.5 oranında düştü. 2015 temel yılına göre , 2017 Kasım ayında 124.8 olan sanayi üretim endeksi , 2018 Kasım ayında 116.7 ya geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK ) tarafından hazırlanan sanayi üretim endeksi için değişken olarak sanayide üretim değeri , üretim miktarı ve çalışılan gün sayısı kullanılıyor.
TÜİK’ e göre bu endeksin hazırlanmasının amacı ‘’Ekonominin sanayi kesiminde meydana gelen gelişmelerin ve uygulanan ekonomik politikaların, kısa dönemde olumlu veya olumsuz etkilerinin ölçülebilmesidir ‘
Sanayi Üretim Endeksi ‘’ Madencilik ve Taşocakçılığı, İmalat sanayi , Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı ‘’ sektörlerini kapsanmaktadır.
Bu endeksi TÜİK her ay yayınlıyor. TÜİK bir devlet Kurumudur. Endekse bakarsak , uygulanan politikalar başarısızdır. Çünkü sanayi üretimi giderek düşüyor.
Aşağıdaki grafikte siyah çizgi sanayi üretiminde Kasım 2017 ile , Kasım 2018 arasında on iki aylık eğilimi gösteriyor.
Sanayi üretimindeki düşme , Büyümeyi de olumsuz etkileyecektir. 2018 Ağustos ayından sonra sanayi üretimi endeks değeri her ay düşmüş. Bu düşme aynı zamanda 2018 son çeyreğinde büyümenin de eksi çıkacağının göstergelerinden birisidir. Aynı paralelde işsizlik oranı da artacaktır.
Dahası basında birçok firmanın üretimini durdurduğu yazılıyor. Bunun nedeni talep yetersizliği ve ithal aramalı maliyetinin kur nedeniyle yüksek olmasıdır.
Türkiye için ilginç olan şudur ; TÜİK’ in açıkladığı ve herkese açık olan bu endekslerden içte ve dışta herkesin haberi var. Herkes endişe ediyor. Yalnızca siyasi iktidar haberi yok gibi davranıyor.
Siyasi iktidarların algı yaratması ve beklentileri yönlendirmesi anlaşılır. Ancak bu aşamada algı değil , önlem gerekir. Aksi halde algı yaratmak isteği , siyaha beyaz demek kadar yanlış olur ve ters teper.
Sanayide , imalat sanayiinin payı yüksektir. Kasım 2018 de Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış İmalat sanayii üretim endeksi daha yüksek yüzde 7.1 oranında daraldı.
| KASIM 2018 TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ DEĞİŞİM ORANI | |
| YILLIK DEĞİŞİM | |
| TOPLAM SANAYİ | -6,5 |
| İMALAT SANAYİ | -7,1 |
| ARAMALI | -11,9 |
| DAYANIKLI TÜKETİM MALI | 10,0 |
| SERMAYE MALI | -8,3 |
Ayrıca endekste , aramalı üretiminde gerileme de yüzde 11.9 oldu. Gerçekte ise aramalı ithalatı azaldığı için , içerde aramalı ithalatının artması gerekirdi.
Dayanıklı tüketim mallarında yüzde 10 oranında bir artış var. Bunun nedeni seçim nedeniyle vergi indirimleri ve teşvikleridir. Esnafa ve KOBİ’lere verilen kredilerin de bir kısmının dayanıklı tüketim malı için talep yaratığını tahmin edebiliriz.
En fazla sıkıntı , sermeye malı üretimindeki gerilemedir. Üçüncü çeyrek’te de yatırımlar yüzde 3.8 oranında daralmıştı. Bu tabloya göre bundan sonra yatırımlarda daralma devam edecektir. Yatırımlarda gerileme orta ve uzun dönemde de büyümeyi olumsuz etkiler.
Sonuç olarak ;Sanayi üretiminde gerileme , konkordato ve iflasların artması , işsizliğin artması , dış borç riskinin yükselmesi , takibe düşen kredilerin artması ve fert başına eksi büyüme giderek İMF’ ye daha çok yaklaştığımızı gösteriyor.