Ekonomide temel hedef ,kalıcı istikrar ve toplumun refahıdır… Türk ekonomisini bu iki açıdan değerlendirirsek, özetle şöyle diyebiliriz;
1) Ekonomik kriz aşıldı… Ancak henüz ekonomik istikrar sağlanamadı…Ekonomik istikrar için Makro dengelerinin oluşması lazımdı… Örneğin Faiz-Kur dengesinin, Reel sektör ile Finans sektörü arasında ki dengenin, Cari dış dengenin, Bütçe dengesinin oluşması gerekiyor.
2) Toplumsal Refah geriledi… Zira krizin maliyeti ,toplumda haksız dağıtıldı.Kemerleri yalnızca, çalışan kesim ve çiftçiler sıktı…Bu kesimler büyümeden pay almadığı gibi, Reel gelirleri de geriledi…
Uzun dönemde ise, bu maliyetler tüm vergi mükelleflerine yüklendi…Batık bankalar 50 milyar dolar iç ve dış borçla finanse edildi. 2000-2004 arasında meydana gelen 32 milyar dolarlık dış cari açıkta dış borçla finans edildi…Bu borçlar zamanı geldiğinde faizi ile birlikte vergi mükellefleri ödeyecektir… Vergilerin dörtte üçü de KDV, ÖTV gibi, tüketim vergileri olduğuna göre , bu maliyete yine kemer sıkanlar katlanmış demektir.
Ocak enflasyon oranı açıklandıktan sonra, son bir yıllık Reel faizlerde belli oldu… Hazine kağıtlarında 9 aylık reel faiz yüzde 17 olarak gerçekleşti..
|
Tasarruf Araçlarının Reel Getirisi (Yüzde) |
||
|
|
Ocak Ayı Reel |
Son Bir Yıl Reel |
|
TL MEVDUAT – Bir ay – Üç ay – Altı ay – Bir yıl DÖVİZ – Euro – Dolar – Döviz sepeti – Sterlin – Yen ALTIN İMKB DİBS – 3 ay – 6 ay – 9 ay – 12 ay – 15 ay |
0.9 1.0 1.0 1.0
-5.7 -1.1 -3.4 -4.0 -2.1 -4.0 8.8
1.2 1.2 1.6 2.3 2.3 |
10.5 11.6 11.9 13.5
-4.4 -9.0 -6.7 -5.3 -7.0 -3.2 45.2
14.6 17.0 16.8 21.3 |
Buna karşılık Euro, Reel olarak Türk Lirası karşısında 4.4 değer kaybetti… Yani ikisi arasında 21.4 puan fark var…Bu bir dengesizliktir… Euro, Dolar karşısında değer kazanırken, nasıl oluyor da Türk Lirası karşısında değer kaybediyor…
Bu soruya “Kur Tuzağı” dışında bir cevap veremediğimiz sürece, istikrar var diyemeyiz…