AKP ekonomi yönetiminde panik yaşıyor. İktisat tarihinde ve bu günkü dünyada genel kabul görmüş, denenmiş iktisat politikaları yerine kendi cin fikirleri ile çıkış yolu arıyor. Ancak çabaladıkça batıyor.
Medya da AKP, MKYK toplantısında da bir üyenin temel gıda maddelerinin fiyatlarının dondurulmasını ve aradaki farkın devlet tarafından ödenmesini önerdiğini yazdı. Yandaş Medya daha fazla önem verdiğine göre, anlaşılıyor ki AKP bunun kamuoyunda tartışılmasını istiyor. İktidar nabız yokluyor.
Yandaş medya Macaristan da otokratik Orbanın kazanmasına AKP kazanmış kadar sevindi. Fiyat dondurma işi de Macaristan’da 3 Nisan seçimleri için getirilen bir Macar Popülizm modelidir.
Otokratik Başbakan Viktor Orban hükümet kararnamesi ile ,3 Nisan 2022 seçimleri nedeniyle; ‘’1 Şubat Salı gününden 1 Mayıs 2022 ‘ye kadar üç ay süre ile tüm süper marketlerin ve hatta en küçük marketlerin kapılarına mavi zemin üzerine şu yazıların olduğu afişler asılmasını zorunlu tuttu;
‘’Değerli müşterilerimiz! Hükümet temel gıda maddelerinin fiyatlarını dondurma kararı aldı. Buna dayalı olarak üç ay süre ile altı temel gıda maddesinin fiyatları 15 Ekim 2021 fiyatlarına sabitlenmiştir.’’ Bu maddeler;
– Kristal şeker
– Un
– Rafine ayçiçek yağı
– Domuz eti
– Tavuk eti
– İnek sütü.
Şartlar ve sonuçları;
1- Satışlarda kota uygulanacak. Söz gelimi “Müşteri başına maksimum 10 kilo şeker ve 10 litre yağ.” Kotası getirildi.
2- “Macar tüketiciye ayda 200 forint (56 euro) tasarruf sağladığı hesap ediliyor. ‘’ Macaristan’da Tüketici memnun.
3- Uygulamaya uymayanlar “Altı aylık kapatma ve 8.400 Euro’ya kadar para cezası”verilecek.
4- Sabit fiyat nedeni ile ortaya çıkacak zararları satıcılar çekecek. Macaristan’da 2022 ilk çeyrek TÜFE artışı yüzde 2,3 oldu. Demek ki satıcıların en fazla üç aylık enflasyon kadar, yani yüzde 2,3 oranında kardan kaybı olacaktır. Bu nedenle satıcılar fazla itiraz etmediler.
Aynı çeyrekte Türkiye de enflasyon yüzde 22 ,80 oldu. Bu kadar farkı vermeye Devlet bütçesi yetmez. Kaldı ki, Bütçeden destek, vergi verenden temel gıda maddelerini tüketenlere haksız gelir aktarması olacaktır. Eğer devlet çalışanlarda ücret artışı yaparsa, bundan dolayı haksız transfer doğmaz. Çünkü kamu hizmetlerinde verimlilik artar. Bu da halka yansır. Ama yağ yiyenlere ben vergimle neden destek olayım?
Dahası Fiyat kontrolü doğrudan karaborsa yaratır. Üretici üretimi daraltır. Ekonomide daralma olur.
Bütçeden verilecek desteğin bir kısmının, siyasi iktidar devlet malı anlayışından çarçur edileceği de şimdiden bellidir.
5- AKP iktidarı, et balık kurumu ve şeker fabrikaları gibi piyasada spekülasyonu ve fiyat istismarını önleyen kurumları özelleştirdi. Devlet tekellerini özel tekeller haline getirdi. Şimdi yarattığı enflasyon için yasaklar getiriyor. Ekonomik buhranı derinleştiriyor.