İstanbul serbest piyasada dolar dün sabah 3,0920 ile başladı, öğleden sonra 3,0706 liraya kadar geriledi. Eğer Merkez Bankası 2003 TÜFE bazlı reel kur endeksine göre hesaplarsak dolar TL karşısında yüzde 2.2 oranında daha değerli idi.
Merkez Bankası en son 16 Eylül 2016 itibariyle TÜFE bazlı reel kur endeksini açıkladı. Bu endekse göre, bir aylık TÜFE oranını yüzde 1 olarak alırsak ve Euro/Dolar sepetinin değişmediğini varsayarsak, doların yüzde 2 oranında daha değerli olduğunu kabaca hesaplayabiliriz.
Merkez Bankası Ekim ayı Beklenti anketine göre de, yılsonu dolar kuru beklentisi 3.12 dir. (Aşağıdaki tablo )
Doların aşırı kırılganlığını önlemek için kısa dönemde yapılması gereken iki önemli adım var…
Birincisi, Merkez bankasının faizleri düşürmekten vazgeçmesi ve hatta faizleri bir miktar artırması gerekir. Zaten kendisi artırmasa da piyasa artırıyor.
Faiz ve kur politikası, ülkelerin içinde bulunduğu ekonomik ve siyasi konjonktüre ve ülke riskine göre değişir. Türkiye şartlarında aşırı kur artışını önlemek için, faizleri artırmak gerekir.
Zira biz cari açığımızı nihai olarak dış borçlanmayla finanse ediyoruz. Riskimiz yüksektir. Dış borçları çevirmek ve üretimde kullandığımız aramalı ve hammadde ithalatı için dövize ihtiyaç var. TL için Reel faiz verdiğimiz takdirde yabancı sermaye gelir ve olanlarda çıkmaz. Aynı zamanda reel faiz dövize yönelmeyi de önler.
İkincisi, Türkiye mevcut ekonomik sıkıntılar varken, Terör sorunu, Ortadoğu sorunu varken, toplumsal enerjisini Başkanlık tartışmasına harcamamalıdır.
Mesele siyasi değildir. Mesele toplumun sitem değiştirirken içine gireceği bunalımdır. Hangi ülkede olursa olsun, sistem değiştirilmesi toplumları geriyor.
Aşağıdaki Tablo Kadir Has Üniversitesinin 2015 yılı için yaptığı , ‘’Türkiye sosyal – Siyasal eğilimler araştırmasından alınmıştır.
Başkanlık sitemini neden istemiyorsunuz şeklindeki soruya cevap verenlerin çok azı, yalnızca yüzde 5.4’ü, Recep Tayyip Erdoğan’a karşı oldukları için Başkanlık sistemini istemediklerini bildirmiştir. Diğerleri yani yüzde 95’i kutuplaşma ve dikta endişesi için başkanlığa karşıyız demiştir.
Sonuç olarak, ilk elde faizler artırılmalı ve Başkanlık tartışması rafa kaldırılmalıdır.