Merkez Bankası baskıları geçiştirmek için Gösterge faizi, olan bir haftalık repo ihale faiz oranını yüzde 7.75’ten yüzde 7.50’e indirdi. Merkez Bankasının bankalar bir haftalık repo ihalesi karşılığında verdiği bu faizin, kredi maliyetlerine de yansıyacağı varsayılır.
Cumhurbaşkanı ve bazı hükümet üyelerinin bu yolla kredi maliyetlerinin düşeceği ve büyüme ve canlanma olacağı yönünde bir ısrarı var. Bunun içindir ki Merkez Bankasının gösterge faizinde yaptığı 0.25 puan indirimi yine yetersiz bulacaklardır.
|
MB YENİ FAİZ ORANLARI
|
|
|
|
YÜZDE
|
|
MARJİNAL FONLAMA ORANI
|
10,75
|
|
MERKEZ BANKASI BORÇLANMA FAİZ ORANI
|
7,25
|
|
PİYASA YAPISI BANKALAR REPO YOLUYLA BORÇLANMA FAİZİ
|
10,25
|
|
GÖSTERGE FAİZİ BİR HAFTA VADELİ REPO İHALE FAİZ ORANI
|
7,50
|
|
GECELİK VADE MB BORÇLANMA FAİZİ BORÇ VERME
|
12,25
|
Merkez Bankası faiz indiriminin gerekçesini şöyle açıkladı:
-
Kredi büyümesi makul düzeyde,
-
Cari dengede iyileşme var,
-
İç talep büyümeye olumlu katkı yapıyor,
-
Enflasyon beklentisi olumlu.
Sonuç:
-
Faiz oranlarındaki indirim ölçülü tutulmuştur.
-
Enflasyon görünümünde belirli iyileşme sağlanana kadar getiri eğrisi yataya yakın tutulacaktır.
Faizler konusunda ilk sorun, reel faizlerin değil de, nominal faizlerin tartışılıyor olmasıdır. Bizim gibi enflasyonun zaman zaman çift haneye çıktığı bi ekonomide nominal faizleri tartışmak faiz politikasını etkisiz kılmıştır.
Reel Faiz, Nominal faizden enflasyonun etkisinin giderilmesi yoluyla hesaplanan faizdir. Reel faiz hesabını bu gün yapıyorsak, beklenen enflasyonu dikkate almamız gerekir. Geçmiş yıllarda ise aynı ay veya aynı yıl oranlarını kullanmak gerekir.
2015 Merkez Bankası Enflasyon hedefi yüzde 5’tir. Ancak bu güne kadar enflasyon hedefi tutmadı. Bu sene de yüzde 5’e inmesi mümkün görünmüyor.
Merkez Bankası anketinde, şubat ayı itibariyle 12 ay sonrası TÜFE beklentisi 6.69 olarak çıkıyor. Eğer bu oran gerçekleşirse, Merkez bankası da Gösterge faiz oranını değiştirmezse, gösterge reel faiz oranı yüzde 0.52 ( yüzde yarım ) olacak demektir. Yüksek veya düşük mü? Sorusunu bu yüzde yarım faiz üstünden tartışmamız gerekir.
Kaldı ki, Ocak enflasyonu beklenenden yüksek çıktı. Sanayi sektöründe ithal aramalı ve hammadde oranı yüzde 70’ler düzeyinde olduğu için, kur artışı üretim maliyetlerini artırdı. Bu maliyetler Şubatta ve önümüzdeki aylarda perakendeye, tüketici fiyatlarına yansıyacaktır. Yani enflasyonun yüzde 7.25’ten daha yüksek olması beklenir.
Aslında enflasyon kronik bir yapıdadır. İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranı düşüktür, piyasada, fiyatları belirleyen oligopol yapı vardır. Verimlilik düşüktür. Kamu harcamalarında etkinlik düşüktür. Bunları çözmeden yalnızca faizlerle oynayarak, enflasyonu çözmek imkanı yoktur. Zaten MB geçmiş gösterge faizlerine bakarsak, bu faizlerin düşük olduğu dönemlerde de, yüksek olduğu dönemlerde de enflasyon sorunu çözülmemiştir.
|
MERKEZ BANKASI BİR HAFTALIK REPO FAİZ ORANI (GÖSTERGE FAİZİ )
|
|
|
2013 MAYIS
|
4,50
|
|
2014 OCAK
|
10,00
|
|
2014 MAYIS
|
9,50
|
|
2014 HAZİRAN
|
8,75
|
|
2014 TEMMUZ
|
8,25
|
|
2015 OCAK
|
7,75
|
|
2015 ŞUBAT
|
7,50
|