Başbakan yine faiz Lobisi dedi… Başbakan bu ifadeyi ilk defa 2012’yılı başında kullandı… Faiz lobisini bu kadar rahat çalıştırmayacağız dedi. Son iki yıldır, Faiz lobisi sözünü çok sık dile getirdi ve en son Fethiye de ‘’Faiz en büyük canavar” sözleriyle halkı uyardı.
Demek ki Başbakan faiz Lobisi olarak hem geçmiş iktidarları görüyor. Hem de bu günkü sistemi görüyor. Gerçekte ise bu günkü sistemi yaratan, siyasi İktidarın kendisidir.
Her şeyden önce, faizlerin bir kısmı Merkez Bankası tarafından bir kısmı ise yasalar tarafından belirleniyor. Yasayı çıkaran bir iktidar o yasanın sonuçlarını nasıl şikâyet edebilir?
1)Kredi kartlarında faiz oranlarını MB belirliyor. 5464 sayılı kanunun 26 maddesinde ‘’Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, azami akdi ve gecikme faiz oranlarını tespit etmeye yetkilidir ve belirlediği bu oranları 3 ayda bir açıklar.’’ diyor. Merkez bankasına bu yetki 2009 yılında Banka ve Kredi Kartları Kanununda yapılan bir değişiklik ile verildi. Bu tasarı hükümet tarafından verilen bir kanun tasarısı idi ve AKP oyları ile kabul edildi. Muhalefet partileri ret oyu verdi.
Ayrıca kredi kartlarında fahiş seviyede olan faizlere sınır getirilmesi için Muhalefet Milletvekilleri tarafından verilen birçok kanun teklifi de yine AKP oyları ile reddedildi.
Eğer bu gün bankalar, kredi kartlarından, Tüketiciden fahiş ve spekülatif faiz alıyorsa, bunu sorumluları bu kanunlarla onların önünü açan siyasi iktidarda değil mi? Bu kanunla yetki alan Merkez Bankası değil mi? Merkez bankası Kredi kartlarında neden makul faizler belirlemiyor? Neden spekülatif oranlar belirliyor?
2)Yetmedi… Aralarında gizli bir anlaşma varmış gibi bankaların tamamı Merkez Bankasının açıkladığı azami faiz üzerinden faiz alıyor. Madem rekabet var neden bir banka bile daha düşük faize razı olmuyor? Bunun adı kartelleşmedir. Kartelleşme ise anayasaya aykırıdır.
Anayasa’nın 167 maddesinde, Piyasaların denetimini düzenlemiştir. Bu maddeye göre ‘’Devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici tedbirleri alır; piyasalarda fiilî veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önler. ‘’
Bankalar arasındaki kartelleşmeyi, anayasaya aykırı olduğu için devlet adına hükümetin önlemesi gerekmez mi? Hal böyle iken, ekonomi yönetiminin veya bakanların Bankalar için spekülasyon yapıyorlar demeye hakları var mı?
3) Bankalar mevduat toplarken yıllık faiz oranı üstünden faiz veriyorlar. Kredi verirken aylık faiz üstünden faiz alıyorlar. Başbakanın suçladığı geçmiş iktidarlarda aylık faiz yoktu. Aylık faiz tüketiciyi yanıltıyor. Ayrıca istikrarsızlığın bir göstergesi olarak algılanıyor. Buna rağmen Hükümet hiç olmazsa AB uyum çerçevesinde neden müdahale etmiyor?
4) Türkiye de bir faiz karmaşası var. Böyle bir karmaşayı kim yarattı? Bu karmaşayı kim önleyecek? Elbette siyasi iktidar .. Bankaların TL için uyguladıkları faiz oranları ile MB reeskont faiz oranları(yüzde ) şöyledir:
Aylık faiz Yıllık Faiz
Mevduat 8- 9.5
Tüketici ve işletme Kredisi 1.0 -1.30 13.8- 15.5
Kredi kartları akdi faiz 2.02 24.24
Kredi kartı gecikme faizi 2.52 30.24
MB Reeskont işlemlerinde faiz ——- 16.0
MB Avans işlemlerinde faiz ——- 16.50
Gecelik borç verme …………………………………………6.75-7.75
Gecelik borçlanma ………………………………………………3.5
Bir haftalık Repo ihale faizi …………………………………….4.5
Geç likidite borç verme faizi …………………………………..10.25