Başbakan yardımcısı Babacan , teşvik etmek için, uzun vadeli mevduata daha düşük stopaj uygulaması yapılacağını , bunun için bakanlar kuruluna yetki veren bir yasa tasarısı olduğunu söyledi.
Faiz, para politikasının önemli bir aracıdır. Ancak bu aracı kullanırken dikkatli olmak gerekir. Söz gelimi 2011 yılında faiz oranları enflasyonun altında oldu. Yani tasarruf sahibi eksi faiz aldı. Eksi faiz , tüketimi artırır ve tasarrufu köstekler. Bütçenin faiz yükünü düşürür.
Nisandan – Nisana son bir yılda , Tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) , yüzde 11.14 oldu. TÜFE oranı , doğrudan satın alma gücünü etkiler. Paranın reel satın alma gücü düşer. Söz gelimi ortalama bir malın fiyatı geçen sene Nisan ayında 10 lira idiyse, bu sene 11 lira 14 kuruş oldu demektir.
Başka bir ifade ile Geçen sene Nisan ayında elimizdeki yüz lira ile bu maldan 10 adet satın alırken , bu sene Nisan ayında aynı maldan ancak 89.8 adet alıyoruz.
Bu demektir ki eğer paramızı bir finansal yatırım aracına yatırmışsak , satın alma gücünü koruması için , en az yüzde 11.14 nominal net gelir elde etmemiz gerekiyor. Net gelir , gelir vergisi stopajından sonra ele geçen faiz veya kazançtır. Aksi halde paramız eriyecek demektir.
Parasını mevduata yatıranların , Nisan ayında brüt yüzde 1.01 ve son bir yılda ise yüzde 3.61 oranında reel kayıpları oldu. Mevduat faizi enflasyonun altında olduğu için paraları eridi. Mevduattaki her 100 liranın satın alma gücü bir yıl sonra yaklaşık 96 liraya geriledi.
Türkiye de , 10 yıl önce toplam tasarrufların , GSYH’ ya oranı yüzde 20 dolayında iken , şimdi yüzde 13 yüzde 14 dolayına geriledi. Eksi faizin bu gerilemede etkisi büyük oldu.
Halen mevduat faizinden yüzde 15 gelir vergisi stopajı yapılıyor. Buna karşılık , Borsada stopaj sıfırdır. Borsada küçük tasarruf sahibinin kazanması çok zordur. Mevduattan yüzde 15 faiz almak , bu anlamda aynı zamanda küçük tasarruf sahibi için bir haksızlıktır.
————————————————————————————————
2012 YILI İÇİN ŞAHISLARIN VE ŞİRKETLERDEN YAPILACAK GELİR VERGİSİ KESİNTİSİ ( STOPAJ)
ŞAHIS ŞİRKET
MEVDUAT FAİZİ …………….. ………. 15 15
REPO ……………………. …………….. 15 15
A TİPİ FON ……………………………… 10 0
B TİPİ FON ……………………………….. 10 0
HAZİNE BONOSU …………………………..10 0
DEVLET TAHVİLİ ………………………. 10 0
EUROBOND FAİZİ …………………………..0 0
HİSSE SENEDİ KAR PAYI …………….. 15 15
HİSSE SENEDİ ALIM- SATIM KAZANCI…. 0 0
TÜREV ÜRÜNLER…………………………..10 0
(FORWARD-SWAP-OPSİYON.VB.)
VOB …………………………………………..10 0
(VADELİ İŞLEM VE OBSİYON BORSASI)
———————————————————————————————-
Mevduat faizinde yapılması gerekenler şöyle olmalıdır :
1) Mevduat faiz üzerindeki yüzde 15 stopaj yükü yüzde 10’a düşürülmelidir.
2) Bir yıldan daha uzun vadeli mevduatta stopaj oranı yüzde 1 veya 2’ye düşürülmelidir.
3) Küçük tasarrufları korumak için , Türkiye şartlarında söz gelimi 50.000 liraya kadar stopaj oranı yüzde 1 olmalıdır.