2006 yılında verilen yatırım teşvik belgeleri açıklandı..
Açıklanan rakamlar şu hususları gösteriyor :
A)Verilen teşvikler bölgeler arası kalkınmışlık farkını artırıyor..
B) Yatırım teşvikleri ekonomide rasyonel kaynak dağılımı için bir araç olmaktan çıkarıldı.
A) Bölgeler arası kalkınmışlık farkı artıyor.
2006 yılı yatırım teşvik belgelerinin
bölgelere göre yüzde dağılımı
|
Marmara |
|
36.8 |
|
İç Anadolu |
|
16.7 |
|
Ege |
|
10.0 |
|
Akdeniz |
|
16.2 |
|
Karadeniz |
|
10.0 |
|
Doğu Anadolu |
|
3.0 |
|
Güneydoğu Ana. |
|
6.1 |
|
Muhtelif Bölge |
|
3.0 |
|
Toplam |
|
100.0 |
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
1) 2006 yılında Doğu Anadolu’ya verilen yatırım teşvik belgesi toplam yatırımlar içindeki payı yüzde 3 oranındadır.. Oysaki bu bölgede yaşayan nüfusun toplam nüfus içindeki payı (2007 tahmini olarak , 7628/73875 ) yüzde 10.3’tür.
2) Bölgeye yatırım yapılmıyor olması ve tarıma verilen sübvansiyonların azalması göçü hızlandırıyor.
3) Bu olumsuz gelişmeyi AKP hızlandırdı..
· Popülist bir yaklaşımla kalkınmada öncelikli il sayısı , 49’ a çıkardı ..
· Geri kalmış yöre yatırımları için yapılan nakit sübvansiyonları kaldırdı.
· Doğu Anadolu ya yapılan altyapı yatırımlarını durdurdu.. Altyapı yatırımı olmayan bölgelere , özel yatırımlar gitmiyor.
4) İller arası kalkınmışlık farklılığı da artıyor…Yatırımlar belirli illerde yoğunlaştı.
Özel yatırımların yüzde 54’ ü , ihracatın yüzde 90’ı ve verginin yüzde 88’i ilk on ile dağıldı.
2006 iller arasında yüzde pay
ilk on il kalan 71 il
————— ——————-
Özel yatırımlar 54 46
İhracat 90 10
Vergi 88 12
Kaynak : DPT
b)ekonomide kaynak dağılımında etkinlik gözetilmiyor.. yatırım hacmi azalıyor.
gelecek yıllar için potansiyel büyüme riske girdi.
1) Yatırım teşvik belgelerinin GSMH’ya oranı AKP döneminde geriledi. 2001 yılında yüzde 6.6 olan oran 2006 yılında yüzde 4.2 ‘ye geriledi.
teşvik belgelerinin GSMH’ ya oranı (yüzde )
|
2001 —– |
|
= |
6.6 |
|
2002 —– |
|
= |
5.9 |
|
2003 —– |
|
= |
7.2 |
|
2004 —- |
|
= |
5.0 |
|
2005 —- |
|
= |
4.9 |
|
2006 —- |
|
= |
4.2 |
Kaynak : Hazine Müşteşarlığı
2) Gayri Safi Sabit Sermaye oluşumunda gelişme hızı
sabit fiyatlarla düşüyor.. 2006 yılı birinci dönem yüzde 30.8 , ikinci dönem 11.5 ve üçüncü dönem 9.4 oldu.
Yatırımların azalmasına neden olan faktörler :
· Kurun düşük olması ve iç üretim yerine ithalatın daha cazip olması .. Sanayide ithal girdi payının artması .
· Yatırım indirimi teşviğinin kaldırılması ( Kurumlar vergisinde indirim konjontürel etki yapar.. Yatırımların Daha verimli sektörlere gitmesini sağlamaz.)
· Risklerin giderek artması .. Sıcak para stoğu ‘nun ve cari açığın artması .
· Ekonominin kırılgan olması ( IMKB son 20 günde yüzde 17 oranında arttı )
· Reel faizlerin yüksek olması.