ABD Başkanı Obama, Türk-Ermeni ilişkilerinde, Ermenistan sınır kapısının açılmasını istedi. Dünya kamuoyu ve Türk kamuoyunun bir kısmı ile bazı işadamları da, Kars’ tan giden Ermenistan sınır kapısının açılmasını, Türkiye’nin ekonomik çıkarı ve ilişkilerin düzelmesi açısından önemli görüyor.
Bu konuda, Başbakan ve Hükümette kamuoyuna karşı şeffaf davranmıyor.
Gerçekte ise Türkiye Ermenistan ekonomik ilişkileri Ermenistan ile bir kapı sorunu yoktur. Sınır kapısı fiilen açıktır. Çünkü:
- THY’ larının Erivan’ a uçak seferleri var.
- Türk vatandaşları Ermenistan’a gidip-geliyor… Ermeni vatandaşlar Türkiye’ye gidip geliyor.
- Bizzat başbakan Erdoğan, Türkiye’de 70.000 Ermeni vatandaşının çalıştığını söyledi.
- Kars-Ermenistan sınır kapısı olan Doğu kapısı, Türkiye açısından olmazsa olmaz bir kapı değildir. Çünkü uzun yıllardır üzerinde çalışılan ve bugünde fiilen yatırımı devam eden, Kars-Tiflis-Bakü demiryolu (yeni ipek yolu) alternatif ve daha da önemli bir projedir.
Dış politikada, ülkelerin ortak ve tek tek çıkarları önemlidir.
Türkiye-Ermenistan ilişkileri, iki ülkeyle sınırlı ilişki değildir. Türkiye-Ermeni ilişkileri denilince, üç devlet söz konusudur. Türkiye ve Ermenistan dışında, Azerbaycan’da otomatik olarak taraftır. Başka bir ifade ile Azerbaycan olmadan, Türkiye’nin tek başına taraf olması söz konusu değildir.
Türkiye Ermeni İlişkileri açısından, Türkiye’den çok Ermenistan’ın adım atması gerekiyor… Çünkü Ermenistan ve Ermeni diasporası, Türkiye ile gergin siyasi ortamı, Dünya’ yı kendi yanına almak ve dikkatleri Ermenistan çekmek için bir araç olarak kullanıyor. İstismar ediyor. Önce bu istismardan vazgeçmesi gerekiyor… Bu bağlamda,
1) Ermeni Anayasasından, Arafat, Ağrı ve Kars topraklarının, Ermeni toprağı olduğu şeklindeki absürd iddialar çıkarılmalıdır.
2) 1915 olaylarına tarihin karar vermesinin yolu açılmalıdır. Ermenistan anayasasında sözde soykırım iddiaları kaldığı ve bu iddia milli bir dava olarak takip edildiği sürece, Türkiye-Ermenistan ilişikleri düzelmez. Aksi halde Türkiye’nin vereceği her taviz arkasından toprak talebi getirir. Bu gerçeği hiçbir iktidar görmezlikten gelemez.
3) Türkiye ile ilişkilerin gelişmesi için önce Ermenilerin Karabağ’ dan çekilmesi gerekiyor. Hükümetler ne düşünürse düşünsün, Türk kamuoyu ve Azerbaycan kamuoyu, Karabağ işgal altında iken Türk-Ermeni ilişkilerinin yürümesinin imkansız olduğuna inanıyor. Her iki toplum Karabağ’ ın işgal altından kurtarılmasını Milli bir politika olarak görüyor.
Karabağ’ ın işgal altından kurtarılması için Azerbaycan’ın da bazı adımlar atması gerekiyor.
- Azerbaycan’ın, petrol geliri var… Ekonomik şartları Ermenistan’ dan daha iyidir. Bu olanakların kullanılması, Karabağ’ ın işgal altından kurtarılmasına yardımcı olacaktır.
- Azerbaycan’ da Demokratik açılım yapmalıdır. Devlet Başkanlığı ömür boyu olmaktan çıkarılmalıdır. Dünya kamuoyundaki, acaba mevcut Azerbaycan hükümeti iktidarda kalmak için Karabağ’ ı bir siyasi gerginlik aracı olarak mı kullanıyor? Şeklindeki soruları ortadan kaldırmak gerekir.
- Nihayet, Türk ve Azeri kamuoyu için Karabağ ne kadar hassas ise Türk ve Azeri toplumları için PKK terörü de o kadar hassastır. Aynı hassasiyeti, Aliyev’ in ve Azerbaycan hükümetinin de hiçbir kaygı duymadan paylaşması gerekir.