Enflasyonda, 4.5 yıl öncesine, 2004 yılının başlarına döndük:
12 aylık enflasyon oranları, 2003 yılı sonları ile 2004 yılı başlarına döndü.
– 12 aylık TÜFE oranı 2004 yılının nisan ayında yüzde 10.18 idi. Bu sene mayıs ayında 10.74 oldu.
– 12 Aylık ÜFE oranı 2003 yılının ekim ayında yüzde 16.10 idi. Bu sene mayıs ayında 16.53 oldu.
Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflemesinde yüzde 100 başarısız olması, hükümetin mali disiplinden iyice uzaklaşıp, şimdiden bir seçim ekonomisi başlatması, enflasyon artışını körükledi.
MB ve hükümet, enflasyonun sebebini, gıda ve petrol fiyatlarına bağlarken, kendi yaptığı zamları unutuyor.
Üst üste gelen zamlar da, üretim maliyetlerini artırdı. Fiyatları yükseltti.
Zam furyası
Tüketici derneklerinin ilan ettiği zam listesi şöyledir:
– Benzin: 95 oktan kurşunsuz benzinin fiyatı litrede 5 Ykr arttı (15 Mayıs 2008) 95 oktan kurşunsuz benzinin fiyatı litrede 6 Ykr arttı (27 Mayıs 2008)
– Şehir içi ulaşım: İstanbul şehir içi ulaşıma yüzde 4 – yüzde 10 zam yapıldı (02 Haziran 2008). (23.10.2007 tarihinde de toplu taşıma ücretlerine kademeli olarak yüzde 16 – yüzde 50 zam daha yapılmıştı.)
– Ekmek: İstanbul’da ekmek zamlandı ve 300 gr ekmek 85 ykr, 350 gr ekmek 1 YTL. oldu. (5 Haziran 2008)
– Doğalgaz: Ocak 2008’de konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 7.4, sanayide kullanılan doğalgaza yüzde 6.5 oranında zam yapıldı. 1 Haziran 2008’de konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 7.4, sanayide kullanılan doğalgaza yüzde 8.3 oranında yeniden zam yapıldı.
– Elektrik: Ocak 2008’de konutlarda elektriğe yüzde 15, sanayiye yüzde 10 zam yapıldı ve faturalara yüzde 20 yansıtıldı. (01 Temmuz 2008’den itibaren otomatik fiyatlandırma ile zam yapılmaya devam edilecek).
– Su: 1 Kasım 2007’de İstanbul’da su fiyatlarına yüzde 15 ile yüzde 134 arasında değişen oranlarda kademeli olarak zam yapıldı.
Hükümete güven kalmadı
MB’NİN ve hükümetin başarısız olması, enflasyonun yeniden çift haneye çıkması, piyasaların moralini bozdu. Özel sektörün, yatırım yapmak isteyenlerin moralini bozdu. Bu nedenle reel sektörün hükümete ve piyasalara olan güveni azaldı. Reel sektör güven endeksi mayıs ayında 100.7’ye geriledi…
Reel sektör güven endeksi MB ve TÜİK tarafından, işletmelerde yöneticilerle yapılan anket sonucunda oluşturulan bir endekstir.
Bu endekste 100, güvensizlik sınırıdır. Geçen sene mayıs ayında bu endeks 112 iken bu sene mayıs ayında 100 sınırına geldi.
Reel sektör, genel gidişatı da kötü görüyor. Genel gidişatla ilgili endeks değeri 2007 seçimleri sırasında, yani temmuz ayında, 108 değerinde iken, 2008 Mayıs ayında güvensizlik sınırı olan yüzün çok altına, 69’a geriledi.
Bu demektir ki, özel sektör de AKP iktidarından aynen tüketiciler gibi, beklediğini alamadı.