Bir gazete Portföy yatırımları net girişi olarak görünen 4 milyar 917 milyon dolarlık sıcak para girişini ‘’ Türkiye ye dolar yağdı ‘’ diye manşetten vermiş. Gerçekte ise portföy yatırımları olarak gelen (Sıcak para ) nın yalnızca 289 milyar doları Borsaya gelmiş. Kalanın tamamı , devlet , bankalar ve özel sektör tarafından yurt içinde ve yurt dışında yabancının aldığı borç senetleri ve tahvillerden dolayı girmiş.
1.Merkez Bankasının açıkladığı ödemeler dengesi blançosuna göre Ocak ayında , geçen sene ocak ayına göre ihracat yüzde 10.5 oranında buna karşılık ithalat ise yüzde 38.6 oranında arttı. Ocak ayı ithalatı 20.8 milyar dolar oldu.
|
OCAK AYI ÖDEMELER DENGESİ |
|
||
|
|
2017 MİLYON DOLAR |
2018 MİLYON DOLAR |
YÜZDE ARTIŞ
|
|
İHRACAT |
11,891 |
13,140 |
10,5 |
|
İTHALAT |
14,988 |
20,774 |
38,6 |
|
DIŞ TİCARET AÇIĞI |
-3,097 |
-7,634 |
146,5 |
|
CARİ AÇIK |
-2,694 |
-7,096 |
163,4 |
|
DOĞRUDAN YATIRIMLAR NET GİRİŞ |
437 |
288 |
-34,1 |
|
PORTFÖY YATIRIMLARI NET GİRİŞ |
1,600 |
4,197 |
207,3 |
İthalatın yüzde 73’ü üretimde girdi olan aramalı ve hammadde ithalatıdır. İthalat arttığına göre , sanayi üretiminin ve kapasite kullanım oranının da artması gerekir.
Sanayi Üretim endeksi açıklanmadı . Açıklanan İmalat sanayi kapasite kullanım oranı, Şubat ayında Ocak ayına göre yüzde 0,4 puan azalarak yüzde 77,8 seviyesinde gerçekleşmiş.
İthalat artışında bir terslik var ? Ya kur artacak diye beklenti var. Bu nedenle ithal girdi stoğu artırılıyor Ya da ithalat dışarıya bir para transfer aracı olarak kullanılıyor ?
2. Aylık cari açık, geçen sene Ocak ayına göre yüzde 163 oranında aratarak 7.1 milyar dolar olmuş. Ocaktan Ocağa bir yıllık cari açık ise 51.6 milyar dolara yükselmiş. Bir yandan açığın artarak devam etmesinin diğer dış borçlanmanın artarak devam etmesinin sürdürülemez olması mümkün değildir. Bunun içindir ki artık daha yüksek faizle dış borç alıyoruz.
Söz gelimi hazinenin ocak ayında uluslararası sermaye piyasalarına yaptığı on yıl vadeli 2 milyar dolarlık tahvil ihracının faiz oranı 5.125 oldu. ABD hazinesinin Ocak ayı on yıllık tahvil faizi yüzde 2.79 ‘dur.
Dış borç sorunu Uluslar arası risk pirimine yansıyor. Dış borçlarda iflas yaşayan Yunanistan’ ı saymazsak , Dün itibariyle Türkiye’nin dış borç risk pirimi (CDS ) 171.02 olarak en yüksek primdi.
3. Artık Doğrudan yabancı yatırım sermayesi gelmiyor. Doğrudan yatırım yapan yabancı yatırım sermayesinde Ocak ayında 606 milyar dolarlık brüt giriş oldu. Bunun 371 milyon dolarlık bölümü gayrimenkul alımı için gelmiş , 264 milyon doları da Mevcut yabancı şirketlerin sermaye artırımı nedeniyle girmiş. Çıkan doğrudan sermayeden sonra net giriş ise 288 milyon dolar olmuş.
4. Bir gazetede dolar yağdı olarak tarif edilen portföy yatırımlarının , yalnızca 289 milyon doları borsa için gelmiş. Kalan 1.223 milyon doları içerde devlet , banka ve özel sektörün borç senedi , 3 milyar 739 milyon doları da dışarıda, Devlet, bankalar ve özel sektörün borç tahvili satışından gelmiş.
4.917 MİLYON DOLAR PORTFÖY YATIRIMLARI (SICAK PARA) NEREDEN GELDİ?
|
1.YABANCILARIN TÜRKİYEDEN ALDIKLARI İÇ BORÇ SENETLERİ MİLYON DOLAR ———————
BORSA 289 DİBS (DEVLET İÇ BORÇLANMA SENETLERİ 1,195 BANKA BORÇ SENEDİ 14 ÖZEL SEKTÖR BORÇ SENEDİ 14
|
|
2.TÜRKİYEDEN YURT DIŞINA TAHVİL İHRACI MİLYON DOLAR ———————- BANKALAR 1,246 ÖZEL SEKTÖR 493 HÜKÜMET 2,000
|
Son söz ; Türkiye mevcut döviz politikası ile yabancıya çalışıyor. Başka ülkelere istihdam yaratıyor. Başka ülkeleri zengin ediyor. Bu gerçeği önce siyasi iktidar görmeli ve bu politikayı değiştirmelidir.