Mart ayı geçici dış ticaret verileri açıklandı. Ocak- Mart üç ay içinde, geçen yıla göre ihracat yüzde 7.7, ithalat yüzde 9 azaldı, dış ticaret açığı da yüzde 12.5 azaldı.
Dış ticareti herkes kendine göre değerlendiriyor.
1.Dış ticarete, özellikle siyasi iktidarlar, yalnızca ihracat açısından bakıyor. İhracatı ne kadar artırdıklarını açıklıyorlar. Gerçekte ise dış ticarette önemli olan dış ticaret açığıdır. Dış ticaret açığının bir kısmı turizm gelirleri gibi bazı gelirlerle kapatılıyor. Geriye cari açık kalıyor. Cari açık ta bir ülkenin kan kaybetmesi demektir. Çünkü ülke dış ekonomik ilişkilerden dolayı kaynak kaybetmiştir. Bu kaybını dış borçla kapatmıştır. Ayrıca faiz ödemektedir.
IMF’ nin Mart 2015 görünüm raporunda Cari açığın Milli gelire oranı en yüksek ülkelerden biri Türkiye’dir.
2. Türkiye de, dış ticaret açığı, sanayide kullanılan aramalı ve hammadde ile Tüketim malı ithal etmek için veriliyor.
Aşağıdaki tabloda, toplam ithalat içinde yatırım malı ithalatının oranı yüzde 14.9 olarak yer alıyor. Bu yüzde 14.9’unda yaklaşık yüzde 10’u mevcut makine ve tesisleri yenileme yatırımlarıdır. Geriye toplam ithalatın yüzde 5’i kadar yeni yatırım malı ithalatı kalıyor. Yani Türkiye yatırım yapmak için dış açık vermiyor. Aramalı ve tüketim malı ithal etmek için açık veriyor.
Eğer yatırım yapmak için dış açık verseydi, bu yatırımlar gelir ve döviz yaratarak kendi kendilerini öderdi. Oysak şimdi kendini ödeyemeyen ve sürekli yük getiren bir açık var.
Bu şartlarda Türkiye ihracatta katma değer de yaratamıyor. Zira ihracatın yüzde 80 kadar ithal aramalıdır. Dolar artınca Türkiye’nin rekabet gücünün artması lazımdı. Ancak ithalata dayalı bir ihracat sistemi olduğu için , kur artışı rekabet gücümüzü sınırlı etkiledi.
3. Türkiye tarımı ve madenlerini değerlendiremiyor. Tarım ve Ormancılıkta Ocak- mart içinde 2.2 milyar dolarlık ithalat, buna karşılık 1.5 milyar dolarlık ihracat yapmışız. Madencilikte ise fark daha da yüksektir. (Aşağıdaki tablo )
