Maliye Bakanı, üç gün önce ilk üç ay için (2005 yılının ilk çeyreği) gerçekleşen konsolide bütçeyi açıkladı. Rakamların iyi çıktığını ifade etti… Ancak, asıl önemlisi ve açıklanması gereken “devlet bu bütçe ile ne iş yaptı” hususudur.
Maliye Bakanının en iyi yanı, tenkitlere karşı toleranslı olmasıdır… Aslında doğal ve normal olanı da budur… Oysaki, Başbakan ve devlet bakanı aynı şekilde davranmıyor… Örneğin, ekonomiyi tenkit edenlere, ekonomide gerçekleri söyleyenlere, Başbakan “cahiller” diyor… Devlet bakanı da “vatan haini” diyor.
Dün bu köşede açıklamıştım… Hazine, kamu harcaması olarak tahakkuk etmiş, ödenecek paraları devlet borcundan düşüyor… Yine işçinin parasını, işsizlik sigortası primini de devlet borcundan düşüyor… Devlet bakanına sormak lazım… Rakamlara takla attırıp, Devlet borcunu daha düşük göstererek halkı aldatmayı hangi sıfatla tarif edecek ?
1986 yılında Rahmetli Özal, “ekonomiyi ben ve benimle çalışanlar bilir” demişti… Prof. Dr. Memduh Yaşa‘da Meclis kürsüsünden Röpke‘nin bir konuşmasını hatırlatmıştı…
1933 yılında İstanbul Üniversitesinin kuruluşunda görev almış olan alman asıllı Profesör Röpke, 1936 yılında bir konferansında “İktisatta mektepler (ekoller) yoktur… İktisadı bilenler ve bilmeyenler vardır… Kendini övenler ve başkalarını suçlayanlar bu bilgisizlerdir… Ve bilgisizlikten panik içine girenlerdir.“
Gelelim bütçe meselesine… Muhakkak ki devlet bütçesi herkesi ilgilendiriyor… Maaş alan personeli… Faiz alan sermaye sahiplerini… İhale alan müteahhitleri… Sigortalıyı… Emekliyi… Prim alan çiftçiyi…
Kaldı ki, bütçe politikası da ekonomik istikrarın önemli bir aracıdır. Bütçenin asıl önemi de buradadır… Zira kamu harcamaları, ekonomide kaynak dağılımını, yatırımları, gelir dağılımını ve istihdamı doğrudan etkiler… Enflasyon ve durgunluk dönemlerinde toplam talebin kontrolü yoluyla istikrar sağlanabilir…
Gel gör ki, bizde bütçe politikası diye bir politika yoktur… Bütçenin yapısı böyle bir politikaya imkan vermiyor… Bütçe, faiz, faiz dışı fazla, personel ödenekleri ve sosyal güvenlik açıklarını karşılamanın yalnızca bir aracıdır… Bu nedenledir ki, Eğitim ve Sağlık sorunu tırmanmıştır… Bu nedenledir ki devlet altyapı yapamıyor…
Özetle bütçe ile devlet halka hizmet götüremiyor. Maliye bakanı önce devletin bu bütçe ile hangi işleri yaptığını açıklaması gerekirdi? Rakamlar karın doyurmuyor.
Bu nedenledir ki yüksek büyümeye, faiz dışı fazla oranının hedef üstünde gerçekleşmesine rağmen, halk hoşnut değildir.