Geçen yıl bu köşede yine aynı başlıkla bir yazı yazmıştım. Kamu ihalelerinde müteahhitler arasında, öteden beri çıkma olduğunu herkes biliyor.. Karnesinden başka hiçbir teknik imkanı olmadığı halde, yalnızca çıkmaya ortak olma için ihaleye girenler olduğunu da herkes biliyor.. Yalnızca çıkmayla para kazananlar var.
Çıkma, danışıklı dövüşle, ihaleye daha yüksek fiyat vererek ihaleyi kaybetme veya ihaleye katılmayıp ihale dışı kalma karşılığında, ihaleyi kazanan müteahhidin diğerlerine verdiği paradır.
Fiyat daha yüksek olduğu için, bu yolla anlaşmalı olarak alınan devlet ihaleleri daha pahalıya çıkıyor.
Her devirde çıkma olmuştur. Ancak medya haberlerinden bu iktidar döneminde arttığı anlaşılıyor..
İhale operasyonunda, 11 ilde ve 35 ihalede yolsuzluk yapıldığı anlaşıldı.. 59 kişi tutuklandı..
Yolsuzlukların çoğunun da belediyelerde ortaya çıktığı ve AKP yöneticilerinin yakınları olduğu anlaşıldı. Allahtan ki, müteahhitler arasında çıkar çatışması oldu ve bu iş ortaya çıktı.
Aslında ihalelerde yolsuzluğun arttığını yalnızca ihale bizim medya yazmıyor.. Bu konu aynı zamanda Avrupa Birliği’nin 2006 yılı Türkiye İlerleme Raporu’nda da yer aldı.
AB raporunda, Hükümetin ihale yasasını 7 kez değiştirip bazı kurumlara (özellikle bazı belediyelere için) bazı istisnalar getirildiği ifade edilmiştir.
Raporda ‘’Kamu ihale politikalarını düzenleyen çerçeveye daha fazla istisna getirilerek bu çerçevenin zayıflatılmasına devam edilmiştir.. ‘’ şeklinde tespitler bulunmaktadır.
Aslında AB, önceki raporlarında da yolsuzluğun önlenmesini istemişti.
Zaten, düzen ve mevzuat izin vermezse, hiçbir yolsuzluk olmaz..
Türkiye ‘de hükümet merkezi devlet yerine belediyeleri kullanmayı tercih ediyor.. Bunun iki nedeni var..
Birisi, hükümet belediyelerde daha kolay iş yaptırabiliyor.. Çünkü belediyeler daha az denetime tabi ve mevzuatı da daha esnektir.. Her işi yapabiliyorlar.. İhaleleri daha serbest yapabiliyorlar.
İkincisi , hükümet bütçe açığını gizlemek ve faiz dışı fazla oranını tutturmak için , belediyeleri kullanıyor.. Hükümet Birçok işi belediyeleri borçlandırarak yapıyor. Örneğin , Ankara belediyesinin BOTAŞ’ a olan borcu , bütçe açıklarında görünmüyor.
Bu işin çözümü yok değil.. Önemli olan niyettir..