TÜİK, Eylül ayı enflasyon oranlarını açıkladı. Eylülden Eylüle geçen bir yıllık dönemde TÜFE oranı yüzde 7.88 ve ÜFE oranı ise 6.23 oldu.
Eğer gelirimiz enflasyon oranında artarsa, refah ölçümüz değişmez. Buna karşılık gelirimiz enflasyonun altında kalırsa fakirleşiriz… Üstünde olursa, reel gelir, reel getiri sağlarız.
Para tutma açısından reel getiri oranı, TL’ de reel faiz oranına tekabül etmektedir. Dövizde reel getiri oranı ise kur artışı ve vergi sonrası nominal faizin toplamının enflasyondan arındırılması ile hesaplanır.
Bankaların verdiği mevduat faizi üstünden yüzde 15 gelir vergisi stopajı ve yüzde 1 oranında ise diğer vergi ve kesintiler yapılmaktadır. Dolayısıyla ele geçen vergi sonrası net faiz olmaktadır.
Reel getiri oranı için doları örnek verirsek , geçen Eylülde dolar kuru 1.81 iken bu Eylülde 2.02 lira oldu. Yani Dolar kuru yüzde 11.60 oranında arttı. Bu şartlarda bir yıl önce Dolar mevduat hesabı açanın doları da haliyle TL cinsinden yüzde 11.60 oranında arttı. Ayrıca bir yıl önce Eylül ayında dolar faizi yüzde 3.40 ‘idi. Vergi sonrası net faiz oranı 2.86 eder. Doların kur artışı artı net faiz toplamı yüzde 14.46 olur. Bu nominal getiri oranını enflasyondan arındırırsak , reel getiri oranı yüzde 6.10 olur. Reel getiri oranı şöyle hesaplanır:
(Reel getiri oranı = (1 + vergi sonrası Nominal getiri oranı ) / (1 + gerçekleşen Enflasyon oranı ) -1×100 )
Aşağıdaki tabloda , geçen sene Eylül ayında bir yıl vadeli , TL, Dolar ve Euro mevduat açanların bu sene Eylülde TL cinsinden paralarının reel getiri oranları hesaplanmıştır.
EYLÜLDEN – EYLÜLE BİR YILDA TL , DOLAR VE EURO’NUN REEL GETİRİ ORANLARI (YÜZDE OLARAK )
TL’NİN REEL GETİRİ ORANI
1) 2012 Temmuz bir yıllık Mevduat faiz oranı : 9.20
2) Vergi sonrası faiz oranı : 7.73
3) Reel faiz : -0.14
4) Geçen sene Eylül ayındaki 100 liranın satın alma gücü bu sene Eylül ayında 99 lira 86 kuruş oldu
DOLARIN TL CİNSİNDEN REEL GETİRİ ORANI
1) Mevduat Faiz oranı : 3,40
2) Vergi sonrası faiz oranı : 2.86
3) Dolar kur artışı : 11.60 ( Bir dolar 1.81 TL den 2.02 TL’ye çıktı )
4) Faiz artı kur artışı : 14.46
5) Reel getiri oranı : 6.10
6) Geçen sene Eylül ayında 100 dolarlık mevduatın TL cinsinden satın alma gücü bu sene eylül ayında 106.10 dolar oldu
EURONUN TL CİNSİNDEN REEL GETİRİ ORANI
1)Mevduat Faiz oranı : 3.25
2)Vergi sonrası faiz oranı : 2.73
3)Euro kurundaki artış 18.69(Bir Euro 2.30TL’den dan 2.73 TL’ ye çıktı )
4)Faiz artı kur artışı : yüzde 21.42
5)Reel getiri oranı : yüzde 12.55
6) Geçen sene Eylül ayında 100 Euro’luk mevduatın TL cinsinden satın alma gücü bu sene eylül ayında 112.55 Euro oldu.
Bu tablonun özeti , satın alma gücü olarak , bir yıl içinde enflasyondan dolayı mevduattaki her 100 liranız eridi ve 99 lira 86 kuruşa geriledi. Buna karşılık kur artışı olduğu için mevduattaki her 100 dolarınız, TL karşılığı hesabıyla 106.10 dolar oldu.. Her 100 Euro’nuz da yine kur artışından dolayı aynı hesapla 112.55 Euro oldu .