Küresel sermaye , vatanı ve sahibi belli olmayan fonlar şeklinde oluştu. Bu sermayenin çoğu da kısa vadeli spekülatif sermaye olarak hareket ediyor ve spekülatif kazancın kokusunu alır – almaz , köpek balığı gibi , reflekse geçiyor. Girdiği ülkeye zarar veriyor…
Bu anlamda Türkiye de 100 milyar dolara ulaşan kısa vadeli sermaye (sıcak para ) , faizlerin yüksek kalmasına, kurların düşük kalıp – YTL’nin aşırı değer kazanmasına ve bu nedenle cari açığın artmasına neden oldu.
Son onbeş yıldır dünyayı ve insanlığı kurtaracak bir yaklaşım olarak savunulan ve uygulama alanı bulan küreselleşme , şimdi anlaşıldı ki Dünyayı finans tuzağına düşürmenin bir aracı imiş.
Bütün dünya finans tuzağına düştü. Dünya’da ve Türkiye de , finans sektörünün doymaz bilmeyen iştahı , kalemşörler kullandı. Ekonomik ve sosyal gerçeklere aykırı tezler öne sürerek , insanları , tüketiciyi kandırdı. Bilinen İktisat kuralıdır : ‘’ İnsan uzun dönemli menfaati için miyoptur.’’ Küreselleşme insanların bu zaafını istismar etti.
Bir yayında cari açığın önemsiz olduğu aynen şöyle ifade ediliyor ’’ Global piyasalardaki likidite bolluğu cari açığı adeta risk olmaktan çıkardı. Gelişmekte olan ülkeler arasında cari açık veren ülkelerin para birimlerindeki değerlenme oldu. En fazla değerlenme ise YTL’de oldu. ‘’
ÖNEMLİ OLAN AÇIK VERMEMEKTİR…
Hükümet üyeleri de sık –sık finanse edildiği sürece cari açığın önemsiz olduğunu ifade ediyorlar.
Bu sözde iki yanlış var…
Birisi , cari açık önceden finanse edilir. Birisinin ithalat yapması için , önce döviz bulması gerekir. Bu nedenle finanse edilmediği sürece zaten cari açık oluşmaz.
İkincisi için , sağlanan finansman kazanılmış bir döviz değildir. İster sıcak para yoluyla olsun , ister borç yoluyla olsun , bu dövizler eninde sonunda geri gidecektir. Cari açık finanse edildiği sürece önemli değil demek , bir şirketin borç aldığı sürece zarar etmesi önemli değil demeye benzer.
Ulusal politika uygulayan ülkeler , küreselleşme sürecinden daha avantajlı çıktı. Çin, Rusya, Brezilya ve Endonezya dış ekonomik ilişkilerinde cari fazla verdiler. Yani dış ekonomik işlemlerinden dolayı kazandıkları dövizler, kaybettikleri dövizlerden daha fazla oldu.
Küresel süreçten en zararlı çıkan ülkelerden birisi ise Türkiye oldu. Türkiye, Polonya ve Yeni Zelanda’dan sonra Dünyada en fazla döviz açığı veren ülke oldu.
CARİ İŞLEMLER AÇIĞI VEREN ÜLKELER
CARİ İŞLEMLER
DENGESİ/GSYİH
Romanya 10,3
Yeni Zelanda – 8,8
Türkiye – 8.0
Macaristan – 6,9
G.Afrika – 6,4
Çek Cumhuriyeti – 4,2
Kolombiya – 2,2
Hindistan – 2,2
Polonya – 2,1
Ukrayna – 1,7
CARİ İŞLEMLER FAZLASI VEREN ÜLKELER
CARİ İŞLEMLER
DENGESİ/GSYİH
Brezilya 1,3
Şili 3,8
Endonezya 2,7
Hong Kong 10,2
G.Kore 0,7
Filipinler 2,9
Rusya 9,8
Singapur 27,5
Tayland 1,6
Peru 2,6
kaynak : IMF , Reuters
KÜRESELLEŞMEDEN EN ZARARLI ÇIKAN ÜLKE BİZ OLDUK
Cari açık ülkenin döviz kaybıdır. Bu açık sıcak para ve dış borçla finanse edildi. Sıcak para da kısa vadeli sermaye olduğu için eninde sonunda tekrar yırt dışına çıkmaktadır. Üstelik spekülatif karlar elde ederek çıkmaktadır. Bunlar ülkenin kan kaybıdır. Gelecekte bu borçları, faizleri ve kar transferlerini yine biz ödeyeceğiz. Ödediğimizde dışarıya giden faiz ve karların GSMH’ya oranı büyüme oranından daha yüksek olursa, ülke fakirleşecektir. Halk uzun zamanı görmediği için işin bu yanına bakamadı. Aldatıldı.
Cari açık ülkenin döviz kaybıdır. Bu açık sıcak para ve dış borçla finanse edildi. Sıcak para da kısa vadeli sermaye olduğu için , sonunda çıkmaktadır. Üstelik spekülatif karlar elde ederek çıkmaktadır. Bunlar ülkenin kan kaybıdır. Gelecekte bu borçları, faizleri ve kar transferlerini yine biz ödeyeceğiz. Ödediğimizde dışarıya giden faiz ve karların GSMH’ya oranı büyüme oranından daha yüksek olursa, ülke fakirleşecektir. Halk uzun zamanı görmediği için işin bu yanına bakamadı. Aldatıldı.
Gerçekte ise cari açık YTL’nin aşırı değrli olmasından dolayı ortaya çıkan döviz kaybıdır. Bu kayıp kayıp olmuyor. Sonunda faturayı ödüyoruz.
Gerçekte ise cari açık YTL’nin aşırı değrli olmasından dolayı ortaya çıkan döviz kaybıdır. Bu kayıp kayıp olmuyor. Sonunda faturayı ödüyoruz.