1 Ocak 2005 günü, yeni Türk Lirasının tedavüle girmesiyle yıllar sonra yeniden “Banknot” yüzü görmüş olacağız. Zira, bol sıfırlı Türk Lirasına, bu sıfırları taşıdığı sürece “Banknot” demek pek imkanlı değildir.
Bir Banknot, para taşıma özelliğine sahip olmalıdır… Aynı zamanda insanları psikolojik olarak tasarrufa yönlendirecek vasıflar taşımalıdır… Bu bizim insanımız için önemlidir… Çünkü çek kullanmaya henüz alışamadık… Zaten halkın yüzde 90’ı istese de çek kullanacak gelire sahip değildir… Osman Altuğ “Herkes çek kullansın” diyor… Ancak bankaya yatırılacak parayı nasıl bulacağımızı söylemiyor!
Bazen bozuk paradan kurtulmak için, bu paraları gereksiz ihtiyaçlarda harcayanlar oluyor… Bu kadar çok sıfırla Türk Lirası da aynı sorunu yaratıyor… Zaten bozuk para adeta tedavülden kalktı… Ancak kağıt para taşımakta da zorlanıyoruz.
Örneğin, cebinizde 2 adet 500 Euro değerinde Türk Lirası taşımamız için, en büyük banknotumuz olan 20 milyonluk banknottan 90 adet taşımamız gerekiyor… 90 adet banknotta cebimize sığmaz.
Aslında yeni Türk Lirasına geçmekte çok geç kalındı… On yıl önce 3 sıfır, şimdi yine üç sıfır silinebilirdi… Yabancı sermayenin ürkmesinin bir nedeni de, hiçbir ülke parasında olmayan TL’deki bu sıfırlarıdır. Bu sıfırlar halkın da moralini bozuyor… Özellikle dışarıda alay konusu ediliyor.
Elbette yeni Türk Lirasına geçmenin maliyetleri ve zorlukları olacaktır… Ancak TL ve YTL bir yıl birlikte tedavül edeceğinden, halkın alışması daha kolay olacaktır.
YTL ile, unuttuğunuz bozuk paraları da yeniden tanışacağız… Ancak bu arada halen mevcut olan bozuk paraları da hatıra para olarak saklamayın… Çünkü değersiz olduğu için taşınmayan bu paralar herkesin evinde bol miktarda vardır. Bu paraların ancak 100 sene sonra antika değeri olur.
Her dönemde satınalma gücü sıfıra yaklaşan paralar, her evde bir kutuya koyulmuştur… Örneğin bizim çocukluğumuz yılları olan 1950’ler de, sarı 10 paralıkların satınalma gücü olmadığı için, herkes bunların teneke kutular içinde biriktirirdi.
YTL ile bozuk paradan hazinenin de geliri olacak.. 424 milyon 950 bin YTL’lik, (TL olarak 424 trilyon 950 milyarlık) bozuk para basılacak… Basılacak paranın maliyeti maden değeri ve baskı maliyetleridir. Bu maliyetler çıktıktan sonra, aradaki fark hazinenin geliri olacaktır.
Paranın yüzü sıcaktır… Para cebimizi ısıtır… Bunlar para üstüne atasözlerimizdir… Ancak bu sözler satınalma gücü olan gerçek Banknotlar için söylenmiştir… 6 sıfırlı para için söylenmiş olan da, Asaf Savaş Akat’ın “Dandik” sözü vardır.