Ağustos ayı enflasyon rakamları piyasalar açısından önemli bir göstergedir. Zira yazdan Eylül ayı sonbahara, tatilden daha sıkı çalışmaya geçiş ayıdır. Sonbaharın ilk bilgileri Ağustos ayı enflasyonundan anlaşılır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ağustos ayında Tüketici Fiyatları Endeksinin (TÜFE) yüzde 0,56 oranında, Üretici Fiyatları Endeksinin (ÜFE) ise yüzde 0,26 oranında arttığını açıkladı.
Ağustostan-Ağustosa yıllık enflasyon ise TÜFE’de yüzde 8,88, ÜFE’de yüzde 4,56 artış gösterdi. Bu sene içinde, yılbaşından bu yana hem 12 aylık TÜFE, hem de ÜFE oranları düşüyor.
Yılbaşında yüzde 11.13 olan ÜFE oranı düzenli olarak düştü ve Ağustos’ta yüzde 4.56’ya geriledi. Demek ki petrol fiyatlarındaki artış, ÜFE’yi artırmadı. Bunun nedeni talep yetersizliğidir. Üretici maliyet artışını tam olarak yansıtmadı. Aksi halde malını satamayacağını düşündü.
TÜFE oranı da bu sene Nisan ayına kadar yatay seyretti ve Nisan’da yüzde 11.4 iken, hızlı bir düşüşle Mayıs ayında 8.28’e indi. Mayıs ayından beri ise yatay bir seyir gösteriyor.
Öte yandan Ağustos’ta, gerek aylık ve gerekse 12 aylık TÜFE oranı, ÜFE’den daha yüksek çıktı. Genellikle toplam talep yüksek olduğunda, TÜFE de daha yüksek çıkıyor. Ancak bu sene toplam talepte düşme var… Buna rağmen TÜFE oranı daha yüksek çıktı. Bunun iki nedeni var
Bir… Yukarıda ifade ettiğim gibi üretici maliyet artışını perakendeye yansıtmadı,
İki… ÜFE’de kur artışından dolayı ortaya çıkan maliyet artışları, kur artışının durmasıyla yatay bir seyir izledi. Ancak bu maliyet artışları TÜFE’ye yansımaya devam etti.
Öte yandan, geçen sene Ekim’de aylık TÜFE oranı yüzde 3.27 olmuştu. Bu sene Ekim ayında TÜFE oranı bu kadar yüksek çıkmayacaktır. Sonuçta, bu sene yıl sonu yüzde 6.5 olan enflasyon hedefi tutma olasılığı artmaktadır.
Enflasyon hedefinin tutması, ekonomide kırılganlığın azalmasına ve güven oluşmasına neden olacaktır. Bizim bakanlar Avrupa ekonomisini de yönetme iddiasında olsalar da, Türk ekonomisinin kırılgan olduğu gerçeğini değiştiremezler. Raiting kuruluşlarının tamamı, Türkiye için “yatırım yapılamaz, spekülatif ” notunu vermiştir. Yabancı yatırımcı bakanların iddiasına değil, raiting şirketlerinin notuna bakıyor. Eğer enflasyon hedefi tutarsa, Türkiye’nin kredi notu artar. Sıfırdan yatırım yapan ve spekülatif olmayan yabancı sermaye girişi olur.
Bu sene düşük gelir gurupları enflasyonu daha fazla hissetti.. Halkın geçimini TÜFE etkiliyor. Bu anlamda 12 aylık enflasyon hesabında , mutfak enflasyonu ve konut fiyatlarındaki artış yine daha yüksek oldu. Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içecekler, TÜFE oranından daha yüksek yüzde 1.46 oranında arttı. Yıllık bazda TÜFE’de gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 8.88 olan 12 aylık TÜFE’den daha yüksek arttı ve yüzde 9.14 oldu. Konutta ise yüzde 11.84 oldu. Düşük gelir gruplarında harcamaların yüzde 90’ı gıda ve konuta gidiyor. Bu şartlarda fakirin enflasyonu hala yüzde 10’un üstünde seyrediyor.
Sonuç olarak, 2003 bazlı TÜFE endeksi, Ağustos 2012’de 205.43 oldu. Yani AKP iktidarında 9 yılda enflasyon oranı yüzde 105.43 oranında arttı. Bu sene enflasyon hedefi tutsa da, yüzde 6.5 oranı düşük bir enflasyon değildir.. Ayrıca bu kronik enflasyonun çözümü, yalnızca bütçe dengesi ile sağlanmaz. Aynı zamanda ekonomide ortalama verimliliği artıracak, enflasyonu kura bağımlı olmaktan çıkaracak önlemlerin de alınması gerekir.