Sosyal güvenlik reformu adıyla daha önce Meclis’ten geçen ve Cumhurbaşkanı tarafından veto edilen yasa tasarısı, yeniden görüşülüyor. Plan Bütçe Komisyonu’nda bir kısmı görüşüldü. Kalan kısmı da salıdan itibaren görüşülecek.
AKP’nin hazırladığı bu tasarı, sosyal güvenlikte, müktesep hakların ihlâli, hak gaspı ve sistemin deformasyonunu öngören bir tasarıdır.
AKP’nin yapmak istediklerinin bazıları ve CHP’nin neyi savunduğu aşağıda özet olarak verilmiştir.
1) AKP, işçiler için prim ödeme gün sayısını, 7 bin günden aşamalı olarak 9 bin güne çıkarıyor.
CHP ise, işçiler için prim ödeme gün sayısının 7 bin gün olarak kalmasını savunuyor.
2) AKP’liler emekli yaşında hülle yapıyor. Diyor ki: “2036 yılına kadar emeklilik yaşı değişmeyecek. Kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olacak”
CHP; bu sözün tasarıya uymadığını söylüyor. Zira tasarıya göre, 1.1.2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayanlardan bir bölümü isteseler de 65 yaşından önce emekli olamayacaklar.
Büyümeden refah payı
3) AKP’nin tasarısında, bu yasaya göre emekli olanların aylıklarının artışında TÜFE artışı yanında milli gelirdeki artışın da yüzde 25’i kadar pay verilmesi esası getiriliyor.
CHP ise, çalışanlarda katma değer yaratıyor. Büyümeyi sağlıyor. Çalışanlara da büyümeden hakkını almalı ve milli gelir artışının yüzde yüzü kadar pay verilmelidir. Örneğin ekonomide yüzde 5 büyüme varsa, çalışan kesimin maaşı TÜFE artı yüzde 5 oranında artmalıdır.
4) AKP, bu tasarıda emekli aylıklarına haciz koyulmasının yolunu açıyor.
CHP ise emekli aylığına haciz uygulanmasını istemiyor.
Çalışan emekliler
5) AKP, emekli olup yaşlılık aylığı bağlananlar yeniden çalışırsa, esnaf ve sanatkârların emekli aylıklarından yüzde 15, işçilerin emekli aylıklarından ise yüzde 31 ile 36.5 arasında sosyal güvenlik destek pirimi kesilmesini istiyor.
CHP, yaşlılık aylığı bağlanmış olanlar eğer çalışmaya devam ederse, en fazla yüzde 10 sosyal güvenlik destek primi ödemeli diyor.
6) AKP, özürlü sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanması için gereken prim ödeme gün sayısını artırıyor. Özürlülerin halen yürürlükteki haklarını geri alıyor. Ağırlaştırıyor.
CHP, özürlü olanlara yaşlılık aylığı bağlanma şartları ağırlaşmasın diyor.
7) AKP, malullük aylığı bağlamak için en az 10 yıllık sigortalılık süresinin doldurmayı ve en az 1800 gün prim ödemeyi şart koşuyor.
CHP, malullük aylığı bağlamak için 10 yıl sigortalı olmak şartının beş yıl ve 1800 gün prim ödeme şartının ise 900 gün olmasını istiyor.
Ölüm aylığı bağlama şartı
7) AKP, tasarı ile ölüm aylığı bağlanabilme şartlarını ağırlaştırıyor.
CHP ise şartların ağırlaştırılmasını istemiyor.
8) AKP, çocuğu bulunmayan sigortalının dul eşine yüzde 75 oranında aylık bağlanabilmesi için çalışmıyor olması, kendi sigortasına bağlı olarak aylık bağlanmamış olması şartlarını getiriyor. Eğer bunlar varsa aylık bağlama oranı yüzde 50’ye düşürülüyor.
CHP dul eşe eskiden olduğu gibi yüzde 75 ölüm aylığı bağlanmasını istiyor.
Yatan hastadan katılım payı
9) AKP, yatan sigortalı hastalardan, tedavi bedellerine prime esas kazancın yüzde biri, tedavide kullanılan araç ve gereçlerinde ise yüzde 10 ile yüzde 20’si arasında katılım payı alınmasını istiyor.
CHP, yatan hastalardan katılım payı alınmasın istiyor.
10 ) AKP’nin yasa tasarısında aile yardımı yoktur.
CHP, yoksullukla savaşmak için aile yardım sigortasının olmasını istiyor.