Açlığa Geçici Çözüm: Kredi Kartı

BDDK Türkiye’nin banka ve kredi kartı sayısında Avrupa’da birinci, dünyada sekizinci sırada olduğunu açıkladı.

Kredi kartı, nakit taşıma riskini ve maliyetini azaltır. Alışveriş işlemlerinde hız ve güvenlik sağlar. ihtiyaç anında nakit avans almaya yarar. Finansal hizmetlerin etkin ve daha düşük maliyetle  yapılmasına imkan verir.  Ve daha da önemlisi işlemlerin kayıt altına alınmasını sağlar.  Kayıt dışılığı önler.

BDDK ‘ ya göre ; toplam tüketim harcamalarının yüzde 38’i banka ve kredi kartı ile yapılıyor. Kuzey Avrupa ülkelerinde bu oranlar yüzde 75 kadar çıkıyor.

Türkiye de 2018 yılında kartla 760 milyar liralık işlem yapıldı.

Türkiye kart sayısında Avrupa birincisi , ama  daha önemlisi bu kartların limiti ve işlem tutarıdır. Türkiye bu açılardan daha düşük kalıyor. Türkiye de yoksulluk oranı yüksek olduğu için, bir kısım insan yaşamını devam ettirmek için kart kullanmaya mecbur kalıyor. Kredi kartları ile nakit kredi kullanıyor. Faiz oranları da yüksek olduğu için ödeme sorunu ve kart mağdurları oluşuyor. Hükümetler de  sık sık Kredi kartlarında yasa ile  yeniden yapılandırmaya gitmek zorunda kalıyor.

Kredi kartlarında yetkili kurullar tavsiyede bulunuyor… ‘’ Ödeyebileceğiniz kadar harcayın ‘’ deniliyor. Gerçek ise bu kadar kolay değil.  Erkek veya kadın , ‘’bekara eş boşamak kolaydır ‘’derler. Tavsiyede bulunmakta kolaydır.

Oysaki insanlar keyfi harcama yapmıyor. ‘’Denize düşen yılana sarılır ‘’ misali  aç kalanda karta sarılıyor. Bu tavsiyeler ancak yoksulluğun düşük seviyede olduğu bir toplumda geçerlidir.

Yine , ‘’Sürekli asgari tutarı ödeme hatasına düşmeyin  ‘’ deniliyor. Kimsenin aklına yüksek reel faiz gelmiyor.  Birçok insan tefeciden borç alarak kart borcunu kapatıyor. Çünkü tefeci faizi gecikme faizinden daha düşüktür.

Kredi kartı faizlerini merkez Bankası belirliyor. Halen gecikme faizi yüzde 33 ve akdi faiz oranı da yüzde 27’ dir. Gecikme faizinde bankaların tamamı , akdi faizde ise 21 bankadan 19’u  Merkez bankasının tayin ettiği azami faiz üzerinden faiz uyguluyor.

Üstelik aylık faiz üzerinden faiz uygulaması yapılıyor. Bankalar mevduat faizini  yıllık üzerinden faiz hesaplarken , kredilere neden aylık faiz uygularlar ? Aylık faiz belirsizliğin tescilidir ve  ekonomide kırılganlığı artırıyor.

Aşağıdaki tabloda tüketici kredileri ve kredi kartları borçları gösterilmiştir. Takipteki krediler içinde en yüksek oran, bireysel kredi kartlarındadır. Sorunlu kredi kartları sayısı açısından bir yüzde yaparsak , bu oran yüzde onu geçmektedir.

Kaynak :BDDK derlenmiştir. Yüzdeler hesaplanmıştır.

Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezinin verilerine göre 2018 yılı sonunda Bireysel Kredi ve Bireysel Kredi Kartında yasal takibe düşen gerçek Kişi Sayısı 2 246 323 kişidir. Bireysel Kredi ve Kredi Kartı Borcunu Ödememiş Gerçek Kişilerden Borcu devam etmekte olan Kişi Sayısı ise 3 399 188 dir. Her kişide ortalama 2.2 kart olduğuna göre , demek ki yaklaşık 7.5 milyon kart borcunda sorun var. Buda kredi kartlarının sayı olarak yüzde 11’i demektir.

Nereden bakarsak bakalım ; yakın zamanda kredi kartlarında yeniden yapılandırma gündeme gelecektir.